AKADEMİK ARAŞTIRMALAR DERGİSİ, cilt.15, sa.57, ss.51-76, 2013 (Hakemli Dergi)
Laiklik Konusunda Ayrışan
Gruplar Ve Belirli Psiko-Sosyal
Değişkenlerin Dış-Grup
Değerlendirmelerinde Rolü∗
∗ Bu çalışma “Social Representations of Laicism and Psycho-Social Dimensions of a Conflict in Political Culture: An investigation among university youth in Turkey” adıyla 34. Uluslararası Politik Psikoloji Derneği Yıllık Kongresi’nde sunulmuştur. (The 34th Annual Scientific Meeting of The International Society of Political Psychology (ISPP) 9-12 July 2011 Istanbul, Bilgi University)
∗∗ Doç. Dr.; Ege Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Radyo-TV ve Sinema Bölümü, İletişim Bilimleri Anabilim Dalı, 35100, Bornova-İzmir (Ege University, Faculty of Communication, Radio-TV&Film Dept.). oya.paker@ege.edu.tr, Tel: 0-232-388 12 18
∗∗∗ Doç. Dr.; İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, 34459, Beyazıt-İstanbul (Istanbul University, Faculty of Literature, Dept. of Psychology). sevimcesur@hotmail.com, Tel: 0-212-440 00 00
K. Oya PAKER∗∗
Sevim CESUR ∗∗∗
Özet
Bu çalışmada laiklikle ilgili paylaşılan sosyal temsiller (LST) ve politik görüş ve tutumlarla ilgili belirli değişkenlerin, gruplararası iletişime açık olma ve dış-grup değerlendirmeleri üzerindeki rolü incelenmektedir. Araştırma verisi farklı üniversitelerde, çeşitli fakülte ve bölümlerde okuyan öğrencilerden (N=625) toplanmış; ‘LST’, ‘İç-Grup Kimliğine Bağlılık’ (İGKB), ‘Dindarlık’, ‘Dış-Grup ile Temas’, ‘Algılanan Ayrımcılık’ ve ‘Algılanan Tehdit’ değişkenleriyle ‘Gruplararası İletişime Açık Olma’ ve ‘Dış-Gruba İlişkin Genel Değerlendirme’ arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Soru formunu doldurarak araştırmaya katılanlar, laikliğin sosyal temsilleri ölçeğinde aldıkları puan türüne dayanarak araştırmacılar tarafından ‘dinsel muhafazakârlar’ ve ‘Cumhuriyetçi laikler’ olarak gruplanmıştır. Bulgulara göre ‘dinsel muhafazakârlar’ olarak adlandırılan grup, ‘Dindarlık’, ‘Dış-Grup ile Temas’ ve ‘Algılanan Ayrımcılık’ değişkenlerinde anlamlı şekilde diğer gruptan yüksek puanlara sahipken, aynı şekilde ‘Cumhuriyetçi Laikler’ olarak adlandırılan grup ‘İGKB’ ve ‘Algılanan Tehdit’ değişkenlerinde diğer gruptan Laiklik Konusunda Ayrışan Gruplar Ve Belirli Psiko-Sosyal Değişkenlerin Dış-Grup Değerlendirmelerinde Rolü 52 Journal of Academic Studies
daha yüksek puan almışlardır. ‘Dış-Grup ile Temas’, ‘Algılanan Tehdit’ ve ‘İGKB’, ‘Dinsel Muhafazakârların Laiklik Algısı’ ve ‘Algılanan Ayrımcılık’, toplamda ‘Dış-Grup Genel Değerlendirmesi’ndeki varyansın %32’sini açıklamıştır.
Anahtar Sözcükler: Politik kültür, sosyal temsiller, laiklik, üniversite gençliği, algılanan tehdit ve algılanan ayrımcılık
Disintegrated Groups Over The Issue Of Laicity And The Role Of Certain Psycho-Social Variables On Out-Group Evaluations
Abstract
This study investigates the role of social representations of laicism (SRL) and some variables related to political views and attitudes as predicators of out-group evaluations among Turkish educated youth. The data was collected from university students (N=625) belonging to different universities, faculties and departments. SRL’s, ‘In-Group Identity Engagement’ (IGIE), ‘Religiosity’, ‘Contact with the Out-Group’, ‘Perceived Discrimination’ and ‘Perceived Threat’ were analyzed in relation to ‘Openness to Intergroup Communication’ and ‘Overall Evaluation of the Out-group’. The groups were named by researchers as ‘religious conservatives’ and ‘republican laics’ according to the score type in the SRL Scale. According to the findings, religious conservatives had significantly higher scores on ‘Religiosity’, ‘Contact’ and ‘Perceived Discrimination’, whereas the republican laics had significantly higher scores on ‘IGIE’ and ‘Perceived Threat’. ‘Contact’, ‘Perceived Threat’, ‘IGIE, ‘Religious Conservative Laicism’ and ‘Perceived Discrimination’ explained 32% of the variance as totally accounted for ‘Overall Evaluation of the Out-Group’.
Key words: Political culture, social representations, laicism, university youth, perceived threat and perceived discrimination