Akademik Veri Yönetim Sistemi
9. Diyabet ve Eşlik Eden Hastalıklar Tedavi Kongresi, Antalya, Türkiye, 14 - 17 Kasım 2024, cilt.2024, ss.26, (Özet Bildiri)
Amaç: Tip 2 diyabetin yönetiminde, çeşitli eşlik eden hastalıkları tedavi etmek ve kan şekeri düzeylerini kontrol altında tutmak için sıklıkla çoklu ilaç kullanımı gereklidir. Ancak, birden fazla ilacın birlikte kullanımı, yan etkiler, ilaç etkileşimleri ve tedaviye uyum zorluklarını da beraberinde getirir. Polifarmasinin kapsamını ve etkilerini anlamak, tedavi yaklaşımlarını geliştirmek ve hasta sonuçlarını iyileştirmek açısından önemlidir. Gereç ve Yöntem: 2022 yılında Türkiye genelinde yapılan büyük çaplı bir çalışmaya katılan 4956 tip 2 diyabetli hastanın verileri analiz edildi. Polifarmasi, beş veya daha fazla ilaç kullanımı olarak tanımlandı. Demografik özellikler, laboratuar parametreleri, komorbid hastalıklar, diyabet komplikasyonları, kan basınçları, vücut kitle indeksleri, hipoglisemi sıklıkları ve kullanılan ilaçlar kaydedildi. 1-4 ilaç kullananlar ile 5 veya daha fazla ilaç kullananlar karşılaştırıldı. Polifarmasi ile ilişkili parametreler belirlendi. Bulgular: Polifarmasi grubu, toplam hastaların %46,7’sini (n=2.312) oluştururken, 1-4 ilaç kullanan grup %53,3 (n=2.644) idi. Polifarmasi grubundaki hastalar daha yaşlı, diyabet süresi daha uzun, vücut kitle indeksleri ve sistolik kan basınçları ise daha yüksekti (p<0,001). Ayrıca, bu gruptaki hastalarda makro ve mikrovasküler komplikasyon sıklığı daha fazlaydı (p<0,001). Ciddi hipoglisemi sıklığı polifarmasi grubunda daha yüksekken, hafif hipoglisemi her iki grupta benzer sıklıkta gözlemlendi (sırasıyla p=0,034 ve p=0,30). Polifarmasi grubunda dislipidemi, hipertansiyon, obezite, kalp yetmezliği, yağlı karaciğer hastalığı, hipotiroidi, astım/KOAH, osteoporoz ve kanser sıklığı daha yüksek bulundu(p<0,001). Demans/Alzheimer hastalığı ve COVID-19 geçirme öyküsü her iki grup arasında benzer oranlarda görüldü (sırasıyla p=0,077 ve p=0,809). Regresyon analizi yapıldığında polifarmasi ile ilişkili bağımsız risk faktörleri; ileri yaş, uzun diyabet süresi, dislipidemi, hipertansiyon, yağlı karaciğer hastalığı, hipotiroidi, osteoporoz, koroner arter hastalığı, serebrovasküler hastalık, nöropati ve nefropati varlığıydı(p<0.001). Tartışma ve Sonuç: Bu çalışma, Tip 2 diyabet hastalarında polifarmasinin yaşlılık, uzun hastalık süresi ve daha şiddetli komplikasyonlarla ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Beş veya daha fazla ilaç kullanan hastalarda ciddi hipoglisemi ve komorbid hastalık sıklığı daha yüksektir. Bu sonuçlar, hasta sonuçlarını iyileştirmek için dikkatli ilaç yönetiminin önemini vurgulamaktadır.