Akademik Veri Yönetim Sistemi
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.21, sa.2, ss.461-474, 2019 (Hakemli Dergi)
Araç Rotalama Problemi (ARP) dağıtım alanındaki en bilinen problemlerden birisidir.
Problemde bir merkez depodan turlarına başlayan araçlar, müşterileri ziyaret edip tekrar
depoya dönmektedirler. ARP’nin pek çok çeşidi bulunmaktadır. Akaryakıt dağıtımı da
Kompartmanlı Araç Rotalama Problemi (KARP) adı verilen ARP’nin farklı bir
versiyonunu sunmaktadır. KARP’de karışmaması gereken akaryakıt ürünleri farklı
kompartımanlarda taşınmaktadır. ARP’de olduğu gibi KARP için çözüm yöntemleri de
genelde rota oluşturma sezgiselleri ve iyileştirme sezgiselleri olmak üzere iki kategoriye
ayrılmaktadır. Her iki sezgisel kategorisi ile ilgili ARP ile ilgili geniş bir literatür olmasına
rağmen, KARP için literatür sınırlıdır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de akaryakıt dağıtım
problemi için bir başlangıç çözümü önermektir. Problemi KARP haline getiren, her
müşteriye birden fazla kez uğrama, kompartıman, tolerans gibi değişkenler bulunmaktadır.
Tasarruf Algoritması (TA) bir yükleme algoritması ile entegre edilerek problem için bir
başlangıç çözümü önerilmiştir. Önerilen yöntem test problemleri üzerinde test edilmiş ve
literatürle kıyaslandığında kabul edilebilir sonuçlar vermiştir. Önerilen yöntemle gerçek
hayat akaryakıt dağıtım problemi çözülmüştür ve önemli maliyet iyileştirmesi
gerçekleştirilmiştir. Önerilen yöntem hem KARP problemlerinde başlangıç çözümü olarak,
hem de pratik uygulama olarak Türkiye’de akaryakıt dağıtımında kullanılabilir
One of the well known problems in distribution is the Vehicle Routing
Problem (VRP). In this problem, vehicles start their tours from a depot, they visit the
customers and finish their tours in the depot again. There are several variants of VRP. Fuel
distribution provides a different kind of VRP which is called as Multi Compartment
Vehicle Routing Problem (MCVRP). In MCRVP vehicles have compartments and
incompatible petroleum products are delivered in different compartments of a vehicle. For
both of the problems solution methods can be classified into two categories; route
construction heuristics and improvemenet heuristics. While there is a significant literature
on VRP regarding these heuristics, the literature on MCVRP is much more limited. The aim of this study is to offer a construction heuristics for a fuel distribution problem in Turkey.
The problem has some features such as compartments, visiting customers more than once
and tolerance which turns it into a MCVRP problem. Savings Algorithm (SA) and a
loading algorithm is integrated to develop a construction heuristics for the problem.
Proposed heuristics is tested on test problems and acceptable results obtained when
compared with the literature. A real life fuel distribution problem is solved with the propsed
heuristics and significant cost reduction has been achieved. The proposed method can be
used as a construction method in MCVRP and as a practical solution for real life problems
in fuel distribution in Turkey.