Uluslararası Katılımlı XXII. Ulusal Klinik Biyokimya Kongresi 12-15 Mayıs 2022, Antalya, Türkiye, 12 - 15 Mayıs 2022, ss.224
Amaç: Hemofili A olgularında tedavide kullanılan FVIII preparatlarının yarıömürlerinin kısa olması ve
tekrarlayan infüzyonların gerekliliği %25-30 hastada inhibitör gelişmesine sebep olur. Bu inhibitörler
efektif tedaviyi komplike eder, morbiditeyi arttırarak yaşam kalitesini etkiler. Hayvan çalışmaları
CD4+
CD25+
T hücreleri aracılığıyla FVIII‘e karşı tolerans geliştiği ve CD4+
CD25+
Foxp3+
(Treg)
hücrelerinin uzun süreli toleranstaki rolü gösterilmiştir. Ancak halen inhibitör gelişiminin karışık süreci
nedeniyle tamamen açıklanamadığı bilinmektedir. Bu çalışmada, İNH(+) ve İNH(-) hemofili
hastalarında, rFVIII'le uyarılmış T hücre alt grupları ve bu hücrelerden sekrete edilen immün yanıtta
etkili sitokinlerin inhibitör gelişimi patogenezindeki rollerinin ortaya konulmasıyla inhibitör gelişmiş
hastalara uygulanacak immün tedaviye katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
Yöntem: Çalışma grubu, 10 İNH(+) ve 10 İNH(-) hemofili hastası ile benzer yaş grubunda 10 sağlıklı
kontrolden oluşturuldu. Periferik kan mononükleer hücre (PKMH) izolasyonu için; heparinli tüpe alınan
10 ml kanlar, ivedilikle laboratuvara ulaştırıldı. 0. gün T hücre oranlarına flow sitometriyle bakıldı.
Zenginleştirilmiş RPMI kültür medyumunda 1x106 PKMH/ml olacak şekilde süspanse edildi.
İnkübasyon 3 koşulda yapıldı; 1) Uyarılmamış (US), 2) rFVIII'le uyarılmış, 3) Fitohemaglutinin
(PHA)’le uyarılmış (pozitif kontrol). Kültür sonrası hücre oranlarına flow sitometri, sitokinlere
ELİSA’yla bakıldı.
Bulgular: İNH(+), INH(-) gruba göre CD4+
CD25+
T hücreleri, uyarılmamış ve rFVIII’le uyarılmış
koşulda anlamlı olarak düşük bulundu(p=0.01,p=0.04). İki grup arasında T hücre alt grupları İNH(+)
grupta daha düşüktü ancak çarpıcı olarak rFVIII ve PHA ile uyarımla diğer T hücrelerinin aksine Treg
oranları İNH(+) grupta yüksekti. İNH(+) ve kontrol grubu arasındaysa PHA’yla uyarılmış koşulda
CD4+
T hücreleri anlamlı olarak yüksek bulundu(p=0,023). İNH(+) grupta İNH(-) gruba göre IL-13 ve
TGF-β daha düşük; IL-10 daha yüksek bulundu. Ayrıca özellikle İNH(+) grubunda kontrole göre IL-10
anlamlı olmak üzere (p=0,0016), TNF-α, IL-13, TGF-β sitokin düzeyleri düşük saptandı.
Sonuç: Bulgularımız inhibitör gelişiminde CD4+
CD25+
T ve Treg hücrelerinin rolünü göstermektedir.
İnkübasyon öncesi CD4+
CD25+
T hücre düzeyleri arasındaki anlamlı faklılıklar, FVIII‘e karşı
toleranstaki rolü açıklamaktadır. İnkübasyon sonrasındaysa rFVIII'le uyarım İNH(+) grubunda Treg
hücre üretimini tetiklemiştir. Özellikle kontrol grubuna göre düşük seviyeleri inhibitör gelişiminde
sitokinlerin, immün sistemi düzenleyici etkilerinin rFVIII tedavisi ile ortadan kalktığını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Hemofili A, inhibitör antikor gelişimi, rekombinant faktör 8 replasman tedavisi, T
regulatuvar hücre, sitokin