Amaç: Transfüzyon bağımlı beta talasemi hastalarının kronik hastalıkları nedeniyle psikolojik rahatsızlıkları olabilmekte ve bu durum yaşam kalitelerini olumsuz etkileyebilmektedir. Ayrıca koku alma fonksiyonundaki sorunlar yaşam kalitesini ve psikolojik durumunu olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Çalışmamızda transfüzyon bağımlı beta talasemi hastalarında koku alma işlevine bağlı yaşam kalitesi ile psikolojik bozukluk belirtileri arasındaki ilişki araştırıldı. Gereçler ve Yöntemler: Çalışmaya İstanbul Tıp Fakültesi Talasemi Merkezi'nde takip edilen 46 transfüzyon bağımlı beta talasemi hastası katıldı. Hastanın kendi bildirdiği koku alma işlevi ve koku almayla ilişkili yaşam kalitesini (ASOF) değerlendirmek için 12 maddelik anket ve depresyon ile anksiyete semptomlarını değerlendirmek için Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD) kullanıldı. İstatistiksel analiz SPSS (v23) programı ile yapıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan 46 hastanın yaş ortalaması 32,5±7,3 yıl idi. Hastaların bildirilen genel koku alma kapasitesi (BKK) puanı 8,8±1,3 bildirilen belirli kokuları alma kapasitesi (BKA) puanı 4,6 ± 0,5 ve bildirilen koku duyusu ile ilişkili yaşam kalitesi (KYK) puanı 4,7 ± 0,4 idi. HAD ölçeğine göre hastaların %22'sinde anksiyete belirtileri, %65'inde depresyon belirtileri vardı. Hastaların anksiyete puanları ve depresyon puanları ile genel koku alma kapasiteleri arasında anlamlı bir negatif korelasyon bulundu (p=0.02). Depresyon semptomları ve anksiyete semptomları olan hastalar daha düşük koku alma yeteneği gösterdi (p<0.05). Depresyon semptomları olan hastalarda koku alma ile ilgili yaşam kalitesi de önemli ölçüde azaldı (p<0.05). Deferasiroks (DFX) kullanan hastalar daha iyi koku alma yeteneği gösterdi (p<0.01). Sonuç: Transfüzyon bağımlı beta talasemi hastalarının koku alma kapasitesi ile anksiyete ve depresyon skorları arasında anlamlı bir negatif korelasyon bulundu. Depresyon semptomları olan hastalarda, koku alma işleviyle ilişkili yaşam kalitesinin daha düşük olduğunu gösterildi. Şelasyon tipi, koku alma kapasitesi ile ilişkili görünmektedir.
Objective: Transfusion-dependent beta thalassemia ( TDBT ) patients may be at risk for psychological symptoms due to chronic disease, which can burden their lives. Sense of smell problems may also accompany chronic disease and lead to qualityof life problems. his study examined the relationship between olfactory function, quality of life and psychological symptoms in transfusion-dependent beta-thalassemia patients. Materials and Methods: Forty-six TDBT patients followed up at the Thalassemia Center of Istanbul Medical Faculty were included in the study. The 12-item self- reported olfactory function and olfactory quality of life assessment questionnaire (ASOF) and the Hospital Anxiety and Depression Scale (HAD) were used to screen olfactory function capacity, olfactory-related quality of life and psychological symptoms. Statistical analysis was performed with SPSS (v23) software. Results: The mean age of the 46 participants was 32.5±7.3 years. The overall olfactory capacity score was 8.8±1.3, the specific olfactory capacity score was 4.6±0.5 and the odor-related quality of life score was 4.7±0.4. The HAD scale showed that 22% of the patients had anxiety symptoms and 65% had depression symptoms. There was a significant negative correlation between anxiety and depression scores and general olfactory capacity (p=0.02). Patients with depression symptoms and anxiety symptoms showed lower olfactory capacity (p<0.05). Olfactory quality of life was also significantly reduced in patients with depression symptoms (p<0.05). Patients receiving deferasirox (DFX) showed better olfactory capacity (p<0.01). Conclusion: A significant negative correlation was found between olfactory capacity and anxiety and depression scores. Patients with symptoms of depression showed a decrease in quality of life related to olfactory function. Chelation type seems to be associated with olfactory capacity.
