in: Mi̇krobi̇yotanın İnsan Sağlığı Üzeri̇ne Etki̇leri̇, Mustafa Oral Öncül,Zerrin Aktaş, Editor, Istanbul University Press, İstanbul, pp.75-115, 2024
İnsan mikrobiyotası bakteriler, arkealar, virüsler ve mantarlardan oluşur. Mikrobiyota üyeleri, birbirleri ve konakçı arasında oldukça karmaşık bir etkileşim ağı oluşturmaktadır. Komensal bakterilerin konakçı sağlığı ve bağışıklık mekanizması üzerindeki etkisine dair pek çok çalışma bulunmaktadır. Ancak, bağırsak mikrobiyotası içindeki komensal mantarların rolü hakkında çok az şey bilinmektedir. Bağırsak mikrobiyomu üyesi mantarlar, insanlarda bağırsak mikrobiyomunun küçük ama önemli bir bileşenidir. Mantar mikrobiyotası ve metabolitleri gastrointestinal fonksiyonu etkiler ve sindirim hastalıklarının patogenezine katkıda bulunur. Multipl skleroz, amyotrofik lateral skleroz ve Alzheimer gibi nörolojik hastalıklarda bağırsak mikrobiyota disbiyozu olduğu bildirilmiştir. Bağırsak mikrobiyomunda C albicans artışı, inflamatuar bağırsak hastalığı, bağırsak graft-versus-host hastalığı, C difficile enfeksiyonu, karaciğer hastalığı, astım, şizofreni ve COVID-19 dahil olmak üzere birçok hastalıkta sürekli olarak görülmektedir. C albicans’ın bu tür hastalıkların patogenezine nasıl katkıda bulunduğu tam olarak anlaşılmamış olsa da, C albicans kolonizasyonunun Th17 aracılı bağışıklık tepkilerini yönlendirebileceği ve hastalığı şiddetlendirmek için bağırsak mikrobiyom düzenini bozabileceği iyi bilinen bir mekanizmadır. İnsan bağırsağında bulunan mantarlar, koruyucu bağışıklık tepkilerinin temel düzenleyicisi olan T yardımcı 17 hücrelerinin indüksiyonunu sağlamaktadır. Benzer şekilde, bağırsak mikrobiyotasındaki mantar üyelerinin, yerel enflamatuar tepkileri azaltarak veya teşvik ederek memeli konağın immünolojik tepkilerini etkilediği gösterilmiştir. Mikrobiyotayı oluşturan mikrorganizma grubunun sağlık ve hastalığa nasıl katkıda bulunduğunu anlamak için insan barsak mikrobiyotasında yer alan mantarların daha fazla araştırılması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu derlemede bağırsak mikrobiyomunun oluşumu, mikrobiyomu etkileyen faktörler ve bağırsak mantarlarının (özellikle Candida ve Saccharomyces spp) konakçı bağışıklığı ile etkileşimleri ele alınacaktır.