Amaç: Çalışmada tükürük hokkasının kullanımının toplumda tüberküloz hastalığıyla mücadele edilmesindeki önemine ve tükürük hokkasının tıp tarihindeki yerine dikkat çekmek temel olarak amaçlanmıştır. Ayrıca tükürük hokkalarının kullanımı hakkında bilgi vermek de bir diğer amaç olmuştur. Yöntem: Tükürük hokkası ile ilgili genel bilgi edinmek amacıyla internet üzerinden taramalar yapılmıştır. Daha sonra internet üzerindeki veritabanlarından “tükürük hokkası”, “tüberküloz”, “spittoon” ve “tuberculosis” anahtar sözcükleri kullanılarak kaynak taraması yapılmıştır. Basılı kaynaklar için ise Milli Kütüphane’deki İstanbul Verem Savaş Derneği’nin yayımladığı Yaşamak Yolu dergilerinin mevcut sayılarına ulaşılmıştır. Bulgular: Türkiye’de tükürük hokkalarının kullanımı Osmanlı Dönemi’ne dayanmaktadır. Hijyen önlemi olarak kamusal alanlarda kullanımı sağlanmaya çalışılmıştır. Cumhuriyet Dönemi ise dernek faaliyetleri başta olmak üzere toplumu bilinçlendirmeye yönelik çalışmalar ile tükürük hokkalarının kullanımı teşvik edilmeye çalışılmıştır. Dünya’da tükürük hokkalarının kullanımı ise Çin ve Hindistan coğrafyalarına dayandırılmıştır. Coğrafi keşifler sonucu ortaya çıkan ticaret yolları ve tütün kullanımının artışı ile Avrupa’nın tükürük hokkaları ile tanıştığı düşünülmektedir. Sonuç: Tükürük hokkaları mevcut etkin bir tedavinin olmadığı dönemde hastalığın bulaşmasını önlemek için kullanılmış bir hijyen ve halk sağlığı önlemi olarak hem Türkiye’de hem diğer ülkelerde kullanılmış etkili bir yöntem olmuştur.
Aim: The main aim of this study is to draw attention to the spittoon's importance in society's fight against tuberculosis and its place in the history of medicine. Another aim is to provide information about the use of spittoons. Method: Internet searches were made to obtain general information about the spittoon. Afterwards, the keywords "spittoon", "tuberculosis", "spittoon" and "tuberculosis" were used in the databases on the internet. The current issues of Yaşamak Yolu (The Way of Living) magazines published by the Istanbul Tuberculosis Association in the Milli Kutuphane (National Library) were accessed for the printed sources. Findings: The use of spittoons in Turkey dates back to the Ottoman period. It was tried to be used in public areas as a hygiene measure. In the Republican Era, using spittoons was encouraged through association activities and studies to raise public awareness. The use of spittoons worldwide is based on the geographies of China and India. It is thought that Europe met spittoons with the trade routes that emerged due to geographical discoveries and increased tobacco use. Conclusion: Spittoons have been an effective method used in Turkey and other countries as a hygiene and public health measure to prevent disease transmission when no effective treatment was available.
