Göz bankasının 23 yıllık donör verilerinin analizi

Altınkurt E., Avcı Ö., Cebeci Z., Alparslan N.

TOD 17. Mart Sempozyumu, Antalya, Türkiye, 08 Kasım 2020

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Başlık : Göz bankasının 23 yıllık donör verilerinin analizi

Anahtar kelimeler: Analiz,doku vericileri, göz bankaları,kornea nakli,ölüm nedeni,sifiliz

GİRİŞ VE AMAÇ

Çalışmanın amacı kliniğimizdeki göz bankasının kuruluşundan bu yana elde edilen donör verilerinin yıllar içindeki değişimlerini incelemektir.

YÖNTEM

Ekim 1996-Ocak 2020 arasındaki kornea donörlerinin kayıtları retrospektif olarak incelendi. Donör sayısı; donörlerin yaş,cinsiyet dağılımları ve ölüm nedenleri; bağış ile donör  olanların oranı; alınan kornea dokusu sayısı; seroloji pozitifliği ve mikrobiyolojik etkenlerin oranı ve imha edilen kornea sayısı yıllara göre incelendi. 2008 yılı ve öncesiyle 2009 yılı ve sonrası birbiriyle karşılaştırıldı.İstatistiksel analizler için SPSS versiyon 22.0, verilerin normal dağılıma uygunluğunu test etmek için Shapiro-Wilk testi kullanıldı. İki bağımsız grup arasındaki ortalamalar normal dağılıma uygunsa bağımsız örneklerde T testi, normal dağılıma uymuyorsa Mann-Whitney U testi kullanıldı. P< 0.05 anlamlı kabul edildi.

BULGULAR

23 yıllık donör sayısı toplam 2018 idi.Donörlerden 1368 (%67)’i erkek, 650 (%32)’ si kadındı. Donörlerin 226(%11,2)’ sı bağış, 1792 (%88,8)’i bağış değildi. Alınan toplam kornea dokusu 3849, imha edilen doku 497(%12,91); transplantasyona uygun doku sayısı 3348 (%87,09) idi. Seroloji nedeniyle 206 (% 5,35), kornea dokusu kalitesi kötü olduğu için 291(%7,56) kornea imha edildi. Ölüm ile prezervasyon arasındaki süre ortalama 341.2 ± 72.56 (280-570) dakika idi. Tablo 1’de 2009-2019 yılları arasında, 1996-2008 yılları arasındakilere oranla, travmaya (p=0,001)  ve kardiyak nedenlere (p=0,014)  bağlı ölümlerde ve kornea kalitesi düşük olduğu için imha edilen doku oranında (p=0.004) anlamlı bir azalma olduğu izlenmektedir. 2013 yılı ve sonrası (104.14 ± 22.43)  alınan ortalama kornea sayıları 2012 yılı ve öncesi (194.29 ± 63.73) ile karşılaştırıldığında  anlamlı bir azalma vardır(p=0.002). 2015 yılı ve sonrasında, öncesine göre sifiliz(+)' liğinde anlamlı bir artış bulunmaktadır. (Bağımsız örneklerde T testi; P=0,001) Yıllara göre donör verilerindeki değişimler grafik 1,2,3 ve 4 'te görülmektedir.         

TARTIŞMA VE SONUÇ

2013 yılı ve sonrası göz bankasına bağlı doku kaynağı merkezlerinin azalmasıyla donör sayısında düşüş gözlemlenmektedir. 2009 yılı ve sonrası 50 yaş altı donörlerin azaldığı ancak bunun anlamlı olmadığı (p=0,069); travmaya bağlı ölümlerin azalıp kardiyak nedenlere bağlı ölümlerin arttığı görüldü.

2009 yılı ve sonrası speküler mikroskopi imkanlarının artması, lameller cerrahi ve fakoemülsifikasyon tekniklerinin gelişmesiyle artık daha yaşlı ve katarakt cerrahisi geçirmiş donörlerden doku alınabilmekte, endotel kalitesi kötü dokular anterior lameller keratoplasti için kullanılabilmektedir.