Translation A product of Ideology or Progress


Creative Commons License

YAZICI M.

The International and Cultural Studies, Saritas E., Editör, The Untested Ideas Research Center Press, New York, ss.127-152, 2014

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2014
  • Yayınevi: The Untested Ideas Research Center Press
  • Basıldığı Şehir: New York
  • Sayfa Sayıları: ss.127-152
  • Editörler: Saritas E., Editör
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çeviri yazın ve ideoloji arasında yakın bir bağ vardır. Türk tarihinde Osmanlı İmparatorluğununu düşüşüyle birlikte çeviri yazın yüzünü Doğudan Batıya çevirmişitir. Bu yazıGeorge Orwell’in Hayvanlar Çiftliği adlı yapıtının Halide Edip Adıvar tarafından yapılan ilk Türkçe çevirisini Cumhuriyetin kuruluş yıllarında Türkiyenin çeviri politikasını hangi faktörlerin belirlediğini ortaya çıkarmak üzere yazılmıştır. Bu çerçevede sözkonusu inceleme sadeceuluslararası siyasetin çeviri politkasını nasıl manipüle ettiğini incelemekle kalmaz, aynı zamanda Halide Edip’in bir milletvekili olarak siyasi pozisyonuna karşın çeviriye ilişkin kararlanı da incelemeyi hedefler. Bu amaçla öncellikle kaynak metin yazarı George Orwell; sonra yazınsal ve akademik bir şahsiyet olarak Halide Edip  İngilizce otobiyografik romanı Memoirs(1926)adlı yapıtından yola çıkarak incelenmiştir.Bunun ardından  Animal Farm adlı romanın Türkçe çevirisininin  manipule edilmesinin altında yatan nedenleri ortaya çıkarmak üzere Türkiyeyi 2. Dünya Savaşı boyunca saran ulusal ve uluslararası meseleler tartışılmıştır. Son olarak Auguste Comte’un ilerlemeye dayalı “positivist” yaklaşımının uluslararası meselelerden doğan ideolojik faktörlere karşın Halide Edip üzerindeki etkisi incelenmiştir.

There is a close relationship between ideology and translated literature. In Turkish
history, with the decline of the Ottoman Empire, translated literature has turned its face
from the East to the West. This paper studies the first Turkish version (1954) of George
Orwell’s “Animal Farm” by Halide Edib Adivar, who was a member of parliament in
the 1950s. The study aims to examine not only the way in which the newly founded
republican regime subverted the conservative literature of the royalty but also the way
in which the state manipulated the translation to establish the new regime’s ideology for
the sake of “progress”.