Akademik Veri Yönetim Sistemi
Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, cilt.21, sa.3, ss.293-298, 2013 (Hakemli Dergi)
ÖZET
Amaç: Diş hekiminden ya da tedavisinden anksiyete
duyma toplumda yaygın görülen bir problemdir. Tedaviye ilişkin olumsuz düşünceler, inanç ve beklentiler
gibi bilişsel faktörler dental anksiyete ile ilişkili
olabilecek önemli belirleyicilerdir. Bu çalışmanın amacı,
dental anksiyete ile ilgili bilişsel faktörleri değerlendiren Diş Hekimliği Uygulamalarına İlişkin Bilişler
Ölçeği (DBÖ)’nin Türkçe versiyonunun psikometrik
özelliklerini ve geçerlilik, güvenirliğini saptamaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmanın örneklemini İstanbul
Tıp Fakültesi’nde öğrenim gören 177 öğrenci oluşturmuştur. Tüm katılımcılara Diş Hekimliği Uygulamalarına İlişkin Bilişler Ölçeği (DBÖ), Sürekli Kaygı Ölçeği
(STAI-A) ve Modifiye Edilmiş Diş Anksiyetesi Ölçeği
(M-DAS) uygulanmıştır. Sosyodemografik veriler genel
bilgi formu ile alınmıştır Katılımcıların tamamı testtekrar test kapsamında iki hafta sonra yeniden
ölçekleri doldurmuştur. Verilerin analizinde Cronbach
alfa, Pearson momentler çarpımı bağıntı katsayısı ve ttesti yöntemleri kullanılmış, yüzde, ortalama ve
standart sapma değerleri hesaplanmıştır.
Bulgular: DBÖ-F ortalaması 11,45± 7,27 ve DBÖ-B
ortalaması 52,51± 30,21’di, kadın ve erkek grupları
arasında DBÖ-F ve DBÖ-B ortalaması açısından anlamlı
bir fark saptanmamıştır (p>0,05). DBÖ-F ölçeği ile
SKÖ (p<0,01) ve MDAS (p<0,001) ölçekleri arasında
anlamlı bir ilişki vardır. Ancak DBÖ-B ile diğer ölçekler
arasında anlamlı bir korelasyon bulunmamıştır
(p>0,05). Cronbach Alfa iç tutarlık katsayısı DBÖ-F için
0,98 ve DBÖ-B için 0,88 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin
ortalama madde toplam korelasyonu 0,85’dir (Range
r=0,63;p<0,001- madde7 ile r=0,81;p<0,001- madde
21) DBÖ’nün test-tekrar test güvenirliği r=0,76
(p<0,001) olarak bulunmuştur.
Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları DBÖ’nün Türkçe
versiyonunun ülkemizde yürütülen araştırmalar için
geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: dental biliş, dental anksiyete,
geçerlilik, güvenirlik
Purpose: Anxiety of dentist and dental treatment are
quite common problem in general population.
Cognitive factors, such as negative thinking, beliefs
and expectations about dental treatment are
important moderators to be associated with dental
anxiety. The aim of this study was to assess the
reliability, validity and psychometric characteristics of
the Turkish translation of The Dental Cognition
Questionnaire (DCQ) that assess the cognitive factors
related to dental anxiety
Material and Methods: In this study, 177 randomly
selected medical students of the University of Istanbul
were included. The Dental Cognition Questionnaire,
The State Trait Anxiety Inventory (STAI-Trait), The
Modified Dental Anxiety Scale (MDAS) were
administered to all the participants. The general
information form was used to obtain sociodemographic data. All participants again completed
the scale after two weeks for test-retest.
Cronbach’s alpha, Pearson correlation coefficient and
t-test methods were conducted, percentage, mean
and standard deviation values were calculated.
Results: The mean DCQ-F scores were 11, 45± 7,
27; the mean DCQ-B scores were 52, 51± 30,21. No
significant difference was found between women and
men groups in terms of the means DCQ-F and DCQ-B
(p>0,05). There were significant correlation (Pearson)
between DCQ-F and STAI- Trait (p<0,01) and M-DAS
(p<0,001). But no significant was found between
DCQ-B and other scales (p>0,05). Internal consistency
coefficient was calculated for DCQ-F as 0,98 and for
DCQ-B as 0,88. The mean item-total correlation for
the DCQ was 0.85 (Range r=0.63; p<0.001-item 7 to
r=0.81; p<0.001-item 21). The test-retest reliability of
the DCQ was found to be r=0,76 (p<0,0001).
Conclusion: The results of the present study indicate
that the Turkish version of DCQ is a valid and reliable
scale for research conducted in our country.
Key Words: dental cognition, dental anxiety,
reliability, validity