Akademik Veri Yönetim Sistemi
Edep III. Lisansüstü Sosyal Bilimler Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 01 Kasım 2025, (Yayınlanmadı)
Lafız-mana ilişkisini inceleyen vaz‘ ilminin literatürünün başlangıcı 14.yy’a denk gelmiş olup alandaki ilk eser olan Adududdîn el-Îcî’nin (ö. 1355) er-Risâletu’l-vaz‘iyye’si merkeze alınarak vaz‘ literatürü günümüze kadar gelişmiştir. Vaz‘ ilmi gerek klasik gerekse modern dönemde nahiv, sarf, belagat gibi diğer klasik dil ilimleri kadar ilgi görmese de literatürünü devam ettirmiştir. Bu ilmin literatürü gelişirken hiç kuşkusuz verilen eserler, klasik medrese geleneğini benimseyen kurumlarda vaz‘ ilmi eğitimi için önemli kaynak oluşturmuştur. Bu anlamda Îcî’nin er-Risâletu’l-vaz‘iyye’si çerçevesinde gelişen şerh ve haşiye silsilesi son derece önemli rol oynamıştır. Modern dönemde akademik olarak büyük oranda mahiyet ve konu odaklı çalışmalara sahiplik eden vaz‘ literatürüne ders kitapları da eşlik etmiştir. Mısır’da el-Ezher Üniversitesi’nde okutulan vaz‘ ders kitapları bu bağlamda en önemli kaynağı oluşturmaktadır. Bu kitaplar arasında Abdulhamîd ‘Anter’in (ö. 1959) ‘İlmu’l-vaz‘ isimli eseri son yıllarda yeni baskısının yapılması ve yazarının el- Ezher Üniversitesi’ndeki değeri açısından öne çıkmaktadır. Modern dönemde vaz‘ ilminin okutulduğu ders kitaplarının incelenmesine dair çalışmaların sınırlı kalması, bu araştırmayı hem literatürdeki boşluğu doldurması hem de vaz‘ ilminin eğitimdeki yerini göstermesi açısından önemli kılmaktadır. Bu bağlamda bu tebliğde klasik bir dil ilmi olan vaz‘ ilminin modern dönemde üniversitelerde nasıl öğretildiği bahsi geçen eser üzerinden incelenmeye çalışılacaktır.