Giriş: Bu makale Karl Marx ve Joseph Alois Schumpeter’in modern kapitalizmi analizlerinde hangi felsefi, ideolojik ve yöntemsel farklılıklar ve benzerlikler bulunduğunu açıklamayı amaçlamaktadır. Bu çalışma birbirine muhalif ve birbirinin ikamesi olarak bilinen iki iktisatçı ve düşünürün aslında birçok noktada birbirini tamamladıklarını göstermesi açısından önemlidir. Yöntem: Araştırma Karl Marx ve Joseph Alois Schumpeter’in eserlerindeki ifadelerinden yola çıkarak her iki düşünürün felsefi temel, idolojik bakış açısı ve kullanılan yöntem açısından birbirinden farklılıklarını ve birbirini tamamlayan noktaları karşılaştırmaktadır. Makale, bu iki düşünürün kriz kavrayışlarının yöntemsel temellerini ve tarihsel dayanaklarını tartışmakta; ayrıca günümüzün dijital ekonomisi ve teknolojik dönüşümleri bağlamında bu yaklaşımların geçerliliğini yeniden sorgulamaktadır. Bu açıdan makalenin yöntemi betimsel karşılaştırmadır. Sonuçlar ya da Bulgular: Marx, kapitalizmi krizlere açık ve tarihsel olarak sınırlı görür; Schumpeter ise onu yaratıcı yıkım yoluyla kendini yenileyen bir sistem olarak değerlendirir. Her ikisi de farklı ideolojik bakış açılarından dinamik dengesizlik modelleri benimser. Tartışma ya da Yapılan Çıkarımlar: Her iki düşünürün analizinde farklılıklar kadar benzerlikler de bulunmaktadır. Benzerlikler açısından her iki düşünür de kapitalizmin krizlerinin kendi doğasından kaynaklandığını söylerken, Marx sürecin kapitalizmin nihai krizine gideceğini savunurken, Schumpeter krizlerin kapitalizmin kendisini yenilemesine yol açacağı görüşünü ileri sürmektedir. Makalenin ulaştığı sonuç şudur: Sonuç olarak, kapitalizm, bir yandan kendi krizlerini üretirken bir yandan da bu krizlerden beslenen bir yapıya sahip olabilir.
Introduction: This article aims to explain the philosophical, ideological and methodological differences and similarities in the analyses of modern capitalism by Karl Marx and Joseph Alois Schumpeter. This study is important in terms of showing that two economists and thinkers who are known as opponents and substitutes for each other actually complement each other at many points. Method: The research compares the differences and complementary points of the two thinkers in terms of philosophical foundation, ideological perspective and method used, based on the expressions in the works of Karl Marx and Joseph Alois Schumpeter. The article discusses the methodological foundations and historical basis of the crisis perceptions of these two thinkers; it also questions the validity of these approaches in the context of today's digital economy and technological transformations. In this respect, the method of the article is descriptive comparison. Results or Findings: Marx views capitalism as crisis-prone and historically limited; Schumpeter sees it as self-renewing through creative destruction. Both adopt dynamic disequilibrium frameworks from differing ideological standpoints. Discussion or Conclusion: There are similarities as well as differences in the analysis of both thinkers. In terms of similarities, both thinkers say that the crises of capitalism stem from its own nature, while Marx argues that the process will lead to the final crisis of capitalism, Schumpeter puts forward the view that crises will lead to capitalism renewing itself. The conclusion reached by the article is as follows: As a result, capitalism can have a structure that, on the one hand, produces its own crises, and on the other hand, feeds on these crises.
