Akademik Veri Yönetim Sistemi
Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.21, sa.1, ss.397-449, 2019 (Hakemli Dergi)
İcrai davranışla meydana getirilebilecek netice, “garantörlük” olarak kavramsallaştırılan belirli statülere sahip kimseler tarafından ihmali davranışla da meydana getirilebilir. Kişinin, garantör olduğu kimsenin yaşam veya vücut bütünlüğüne zarar veren veya tehlikeye düşüren icrai davranışın da olduğu olaylarla davranışın nitelendirilmesi meselesi ile karşılaşılmaktadır. Örneğin bir annenin bebeğini tenha bir yere bırakması ve bebeğin ölmesi yahut da hekimin hastanın bağlı olduğu solunum cihazını kapatması ve hastanın ölmesi bu hallere örnektir. Bu durumda somut olayda hem icrai hem de ihmali olmak üzere iki davranış şeklinin bir arada olduğu izlenimi ortaya çıkmaktadır. Her iki davranış şeklinin bir arada bulunduğu bu tür olaylarda mesele, cezalandırmanın hangi kanun hükmüne dayandırılması gerektiğine ilişkindir. Bu tür olaylar için, Alman ceza hukuku uygulaması ve öğretisi tarafından çeşitli ölçütlere başvurulmuştur. Bunlara bu çalışmada, “gerçeklik” ve “değerlendirme” teori- leri olarak tasnif edilmek suretiyle yer verilmiştir.
Temel fikir olarak bu çalışmada ise, çözüm için sadece gerçekliğe dayanıl- ması değil; gerçekliğin tespitinden sonra ayrıca bir değerlendirme yapılması gerektiğinden hareket edilmiştir. Bu ise normlar arasında yorum yapılması; kavramsal ifadesi ile görünüşte içtima kurallarına başvurulmasıdır. Çünkü bu tür olaylarda her iki davranış şekli, normlar karşısında eşit mesafede durmaktadır. Buradan hareketle, hareket tekliği - çokluğu, taksirli suçlar ile ihmali davranışın bir arada olması, cezalandırılmayan önceki - sonraki hareket ve önceden ger- çekleştirilen tehlikeli davranış ilişkisi ve terk suçu eksenlerinde konu irdelenmiştir .
Tüm bu incelememiz geliştirilecek tek bir ölçütün, her halde her iki davranış şeklinin bulunduğu olayları çözemeyeceğini, meselenin arka planından hareketle her münferit olaya göre çözüm ortaya konulabileceğini göstermiştir. Bunun nedeni, bu olayların her birinin suç teorisinin muhtelif meselelerini barındırmakta olduğu gerçeğidir. Sadece bu meseleler, icra ve ihmal şeklinde doğal anlamda iki farklı davranış normu söz konusu olunca arka planda kalmaktadır.
Anahtar Kelimeler: İhmal, icra, davranış, taksir, içtima, bebek terki
The harm that are occurred by active conduct may be also brought out by passive conduct, omission, of those who have legal duty to act. In some cases, these two forms of conduct exist simultaneously. This is the case where a mother leaves her newborn to a secluded place and the baby dies or the physician shuts off the reanimator and the patient dies. Both mother and physician have a legal duty to act and both performed the active conduct as well. In such cases, two forms of conduct are come into being and lead to death. Consequently, the question on which form of conduct criminal liability should be based upon arises. That is to say, mother or physician should be punished due to the killing by commission or omission remains debatable. For such cases, various criteria have been applied by the case law and doctrine of German criminal law. In this study, these are put across by classifying as “reality” and “assessment” theories.
The main approach of this study is not only relying on reality for the solution; but after the retaining of the reality, it is necessary to make an assessment, which refers to the interpretation of norms. Because, in such cases, both forms of conduct stand at an equal distance to the norms. Starting from this point of view, the uniformity of conduct, the coexistence of recklessness crimes with omission, the relationship of the previous and the next action with the preexisting dangerous behavior and the crime of abandonment are discussed.
All of our analysis has shown that a single criterion to be developed cannot solve the cases in which both forms of conduct occur, and that the solution can be put forward according to the background of the case. Because, each of these cases contains various issues of the crime theory. Only these issues remain in the background when two forms of conduct as commission and omission appears in the natural sense.
Keywords: Omission, commission, conduct, recklessness, concurrence, expositio infantum