Finansal Derinleşmenin Gelir Dağılımına Etkisi: BRICS-T Örneği


Creative Commons License

Bükey A. M., Akgül O.

Sosyoekonomi, cilt.29, sa.47, ss.301-318, 2021 (ESCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 29 Sayı: 47
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.17233/sosyoekonomi.2021.01.15
  • Dergi Adı: Sosyoekonomi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.301-318
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

1974 yılında patlak veren Petrol Krizi küresel yatırımda ve toplam talepte ciddi daralmalar meydana getirmiştir. Söz konusu krizin sonuçlarıyla mücadele etmek amacıyla başta ABD, Japonya, Almanya gibi gelişmiş ülkeler öncülüğünde küresel ekonomide yeni bir süreç başlatılmıştır. Neo-liberal iktisadi politikaların başatlığının hissedilmeye başlandığı, ekonomilerin dışa açıldığı ve emek, mal ve sermaye piyasalarında deregülasyon politikalarının uygulandığı bu süreçte, hem yeni mal ve hizmet üretimi hem de bu yeni üretim sürecinin finansmanı yeni bir gündem hâlini almıştır. Bu yeni süreci idare edebilmek maksadıyla yeni ekonomik birliktelikler tesis edilmeye başlanmıştır. Bu yeni birlikteliklerden biri de BRICS ülkeleridir. “Küreselleşme” olarak adlandırılan söz konusu süreç finansal piyasaları da etkilemiştir. Bu dönemde finansal araçların çeşitleri artmış, kullanımı yaygınlaşmış ve finansal piyasalar derinleşmiştir. Küresel ekonomide etkileri gittikçe artan, istihdamdan ödemeler dengesine, para politikalarından maliye politikalarına kadar iktisadi yönden birçok tesiri bulunan finansal derinleşmenin etkilenen önemli alanlardan biri ise gelir dağılımıdır. Mezkûr çalışmada, finansal derinleşmenin gelir dağılımına etkisi BRICS-T özelinde irdelenmiştir. Panel veri analizi uygulanmış olan çalışmamızda BRICS-T ülkelerinin (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ekonomik verileri kullanılmıştır. 6 birim boyutuna sahip çalışmanın zaman boyutu 1993-2015 dönemini kapsamakta olup veriler yıllıktır. Ekonometrik modelin sonuçlarına göre finansal derinleşme göstergelerinden yurtiçi kredilerdeki %1’lik bir artış Gini katsayısını yaklaşık %0.068 azaltmakta; borsa değerindeki %1’lik bir artış Gini katsayısını yaklaşık %0.011 artırmakta ve finansal sistem mevduatındaki %1 oranındaki bir artış ise Gini katsayısını yaklaşık %0.061 oranında artırmaktadır. Yani, finansal derinleşme gelir dağılımını bir yönden pozitif, bir yönden negatif etkilemektedir. Dolayısıyla çalışmanın ampirik bulgularının literatürdeki hem Eşitsizliği Daraltıcı Hipotezi hem de Eşitsizliği Genişletici Hipotezi desteklediği söylenebilir.

The Oil Crisis erupted in 1974 has caused severe contractions in global investment and aggregate demand. In order to combat the consequences of this crisis, a new process has been initiated in the global economy under the leadership of developed countries such as the USA, Japan and Germany. This process dominated by neo-liberal economic policies has included opening up economies to foreign markets, and initiating deregulation policies in domestic labour, goods and capital markets. Since then, the production of new goods and services and their financing has become a new global agenda. In order to manage this new process, new economic associations have started to be established. One of these new associations is the BRICS countries. This process, called “globalization”, has also affected financial markets. In this period, the types of financial instruments have increased, their usage has become widespread and financial markets have deepened. One of the most important areas affected by financial deepening, which has an increasing impact on the global economy, and has many economic impacts ranging from employment to balance of payments, from monetary policies to fiscal policies, is the distribution of income. In the present study, the effect of financial deepening on income distribution is examined for BRICS-T (Brazil, Russia, India, China, South Africa and Turkey). The study utilizes annual panel data for the period of 1993-2015. According to the results of the econometric analyses, an increase of 1% in domestic credits, which is one of the financial deepening indicators, decreases the Gini coefficient by about 0.068%, an increase of 1% in the stock exchange value increases the Gini coefficient by approximately 0.011%, and an increase of 1% in the financial system deposits increases the Gini coefficient by about 0.061%. In other words, financial deepening affects income distribution positively in one aspect and negatively in other. Therefore, it can be said that the empirical findings of the study support both the Inequality-Narrowing Hypothesis and the Inequality-Extending Hypothesis in the literature.