Akademik Veri Yönetim Sistemi
XXV. Ulusal Klinik Biyokimya Kongresi Bilimsel Program, Antalya, Türkiye, 8 Mayıs - 11 Haziran 2025, ss.1, (Özet Bildiri)
OBEZ ÇOCUK VE ADOLESANLARDA OKSİDATİF STRES PARAMETRELERİNİN
KARACİĞER YAĞLANMASI İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
Bekircan Demir 1 , Emre Darılmaz 1 , Enez Kuru, Aylin Yetim Şahin 2 ,Melike Zeynep Tuğrul
Aksakal 2 ’, Canan Küçükgergin 1 , Seldağ Bekpınar 1
1 İstanbul Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
2 İstanbul Tıp Fakültesi. Dahili Tıp Bilimleri Bölümü. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim
Dalı
Amaç: Obezite, tüm dünyada prevalansı endişe verici şekilde artan kronik bir hastalıktır. Çocuklar ve
adolesanlarda obezite ve buna bağlı metabolik bozuklukların görülme sıklığı giderek artmaktadır.
Obez bireylerde metabolik sendromun gelişiminde oksidatif stresin de etkili olabileceği
düşünülmektedir. Oksidan ve antioksidan savunma sistemleri arasındaki dengesizliğin bir sonucu
olarak ortaya çıkan oksidatif stres DNA, protein ve lipitlerin oksidasyonu yoluyla hücre hasarına,
nekroza ve apoptoza neden olur. Çalışmamızda, çocuk ve adolesanlarda obezitenin oksidatif denge
üzerine etkisini ve karaciğer yağlanması ile ilişkisini araştırdık.
Yöntem: Çalışmamıza 60 obez çocuk ve 24 sağlıklı kontrol grubu dahil edildi. Obez çocuklar,
karaciğer yağlanması olmayanlar, evre 1 ve evre 2 karaciğer yağlanması olanlar şeklinde üç gruba
ayrıldı. Ayrıca, çocuklar insüline duyarlı ve insüline dirençli olmak üzere iki gruba da sınıflandırıldı.
Serumda oksidatif stres malondialdehit (MDA), reaktif oksijen türleri (ROS), ileri protein oksidasyon
ürünleri (AOPP) ve ileri glikasyon ürünleri (AGE) düzeyleri ölçülerek değerlendirildi. Ayrıca, total
sülfidril (SH) düzeyleri de analiz edildi. Verilerin istatistiksel analizi için SPSS 21.0 programı
kullanıldı. Mann-Whitney U testi ve Ki-kare (Chi-square) testleri uygulandı.
Bulgular: Normal kilolu çocuklarla kıyaslandığında, obez çocuklarda MDA ve AGE düzeylerinde
anlamlı bir değişiklik saptanmadı. Buna karşın, evre 1 ve evre 2 yağlı karaciğere sahip obez
çocuklarda ROS (p=0.042) ve AOPP (p=0.001) düzeylerinde belirgin bir artış, total SH (p=0.027)
düzeylerinde ise belirgin bir azalma tespit edildi. Çalışmaya katılan çocuklar insüline duyarlı ve
insüline dirençli olarak iki gruba ayrıldığında, tüm parametreler açısından anlamlı bir fark bulunamadı.
Sonuç: Çocuk ve adolesanlarda obezitenin karaciğer yağlanması ile eş zamanlı oksidatif strese neden
olduğu düşünülebilir. Bu nedenle obez kişilerde fiziksel aktivite ve çeşitli diyet faktörleriyle
desteklenen kilo kaybına ek olarak antioksidan savunmayı güçlendirmek obeziteyle ilişkili
komorbiditelerin önlenmesinde fayda sağlayabilir.
Anahtar kelimeler: Obez çocuk ve adolesan, Oksitatif stres, Karaciğer yağlanması