ADSAD I. Ulusal Ergen Sağlığı Kongresi, İstanbul, Türkiye, 15 - 17 Kasım 2019, ss.52
Giriş
Ergenlerde beslenme düzensizliği ve dengesizliği sık görülmektedir. Ambalajlı gıda tüketimi endokrin bozucu
kimyasallara maruziyeti arttırdığından dolayı hormonal bozukluklara da rastlanabilmektedir. Amaç; İstanbul
Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Ergen Sağlığı Bilim Dalı
polikliniğine başvuran ergenlerde demir ve vitamin eksiklikleri, tiroid fonksiyon bozukluklarının araştırılmasıdır.
Materyal ve Metod
Çalışmada Ergen Sağlığı polikliniğine değişik nedenlerle başvuran yaş aralığı 89/12 ile 236/12 arasında
değişen, 922 ergenin (582 K, 340 E) ayrıntılı öykü, fizik muayene ve laboratuar bulguları retrospektif olarak
değerlendirildi. Sistem sorgulamalarında yorgunluk, halsizlik, uyku problemi, baş ağrısı, baş dönmesi,
unutkanlık, üşüme/terleme, kas/eklem ağrısı gibi parametreler değerlendirilmiş; varolan şikayet ve bulgulara
yönelik laboratuar tetkiki istenmişti. Laboratuar tetkiklerinin (tam kan sayımı, ferritin, kalsiyum, fosfor, alkalen
fosfataz, B12 vitamini, folat, 25 OH D vitamini (25OHDvit) düzeyleri ve tiroid fonksiyon testleri) dökümü
yapıldı.
Bulgular
En sık gözlenen vitamin eksikliği 25OHDvit eksikliği idi. 25OH Dvit düzeyi toplam 548 hastada ölçülmüştü
ve %54 hastada (n=294) ≤20 ng/mL, %28’inde 20-30 ng/mL düzeyinde idi. 25OHDvit düzeyi kız ve erkek
ergenler arasında farklılık göstermedi ve en sık eksikliğin görüldüğü aylar Şubat ve Mart ayları olarak saptandı.
Hastaların %14’ünde (n=69, total=486) anemi mevcuttu ve anemi oranı kız ergenlerde daha sıktı (p=0,001).
B12 vitamini toplam 482 hastada bakılmış olup, %9’unda (n=32) <200 pg/mL, %29’unda (n=141) 200-300
pg/mL (gri zon) düzeyinde idi, kız ve erkekler arasında farklılık gözlenmedi. Folat düzeyi toplam 265 hastada
bakılmış olup, %12,5 (n=33) oranında <5 ng/mL idi. Hastaların 462’sinde tiroid fonksiyonları değerlendirilmişti
ve %14,5 (n=67) hastada TSH yüksekliği olduğu belirlendi.
Sonuç
Ergenler izlenirken D ve B12 vitamini eksikliği açısından yakından takip ve tedavi edilmelidir. Anemi ise
özellikle kızlarda daha sık olup yakın izlemi yapılıp gerekirse tedavi edilmelidir. Ayrıca ergenlerin tiroid işlev ve
bulguları açısından takip edilmesi önerilir.