Bitki Adları İçeren ve İnsanı Niteleyen İtalyanca Ve Türkçe Metaforların Anlamsal İncelemei


Güneş S.

TURKISH STUDIES, cilt.13, sa.5, ss.215-228, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 5
  • Basım Tarihi: 2018
  • Dergi Adı: TURKISH STUDIES
  • Derginin Tarandığı İndeksler: MLA - Modern Language Association Database
  • Sayfa Sayıları: ss.215-228
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dilbilimde insan merkezli paradigmanın ortaya çıkmasıyla birlikte insanoğlunun doğayı gözlemleyerek kendisini ve çevresini nitelemek için yarattığı metaforlar önem kazanmıştır. Metafor, evrensel olmanın yanı sıra ulusal ve kültürel özellikler taşıyan, duygu ve değerlendirme unsurları içeren etkili anlatım aracı olarak değerlendirilir. Metaforlar yabancı dil öğretiminde, çeviri çalışmalarında ve kültürlerarası iletişimde zorluklar yaratan unsurlar olarak nitelenir. Söz konusu zorlukları aşmak için öğretim konusu olan dillerdeki metaforlar karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. İtalyanca öğretimine yönelik olarak yürütülen Sözcükbilim dersinde İtalyanca ve Türkçe metaforları sistemli bir şekilde inceleme gereksinimi ortaya çıkmıştır. Bu gereksinim doğrultusunda çalışmanın konusu bitki adları içeren ve insanı niteleyen İtalyanca ve Türkçe metaforların anlamsal açıdan karşılaştırmalı incelemesi olarak belirlenmiştir. Konu çerçevesinde metafor kavramına, bitki adları içeren metaforların kullanım alanlarına ve metaforlarda kullanılan bitki unsurlarının kavramsal alanlarına değinilmiştir. Belge tarama ve karşılaştırmalı tanım analizi yöntemleri kullanılarak bitki unsurları içeren ve insanı niteleyen 61 İtalyanca ve 71 Türkçe metafor belirlenmiştir. İnsanı niteledikleri belirlenen Türkçe ve İtalyanca metaforlar, anatomik-fiziksel ve fizyoloji gibi dış özelliklere; biliş, karakter ve davranış gibi öğeleri kapsayan iç özelliklere; sosyal statüye ve cinsiyete bağlı olarak kullanımlarına ve ifade ettikleri anlamlara göre bulgular ve yorumlar bölümünde karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçların yabancı dil olarak İtalyanca ve Türkçe öğretimine ve çeviri çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.