Prof. Dr. Necmettin M. Berkin’e Armağan, MİHBİR, Editör, Filiz Kitabevi, İstanbul, ss.695-738, 2021
Borçlu aleyhine ilamsız takibe girişen alacaklının talebi ile
borçluya tebliğ edilen ödeme emrine karşı, borçlu çeşitli şekillerde hareket
edebilir. Bunlardan biri ödeme emrine itirazdır. Usûlüne uygun olarak tebliğ
edilen ödeme emrine yapılan itiraz neticesinde takip durur. Alacaklının
alacağına kavuşabilmesi için öncelikle itirazı bertaraf etmesi gerekir. Bunun
yollarından biri genel mahkemelerde görülen itirazın iptali davasıdır. İtirazın
iptali davası öğretide ve uygulamada özellikle bu davanın hukuki niteliğinin
farklı yorumlanması nedeniyle tartışma konusu olmuştur. İtirazın iptali
davasının hukuki niteliğinin ne olduğu sorusuna verilecek cevap, söz konusu
davada ıslah yapılıp yapılamayacağı ile yakından ilgilidir. Islah kural olarak
iddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi yasağı kapsamında kalan
durumlar için geçerli bir kurum olup medeni usûl hukukuna hâkim olan ilkelerden
teksif ilkesini yumuşatır. İtirazın iptali davasının hukuki niteliği bir eda
davası olmayıp takip hukukuna özgü bir davadır. Bu nedenle itirazın iptali
davasında, tarafların iddia ve savunmalarının dayanağını oluşturan vakıalar ile
talep sonucunun ıslahının mümkün olup olmadığı itirazın iptali davası ile icra
takibi arasındaki sıkı ilişki dikkate alınarak açıklanmalıdır.
The debtor may act in various ways against the payment order
notified to the debtor upon the request of the creditor who is embarking on
enforcement proceedings without judgment.
One of them is an objection to the payment order. As a result of the
objection to the payment order, which is duly notified, the executive
proceeding stops. In order for the creditor to receive the claim, he must first
remove the objection. One way of doing this is action
for annulment of objection in general trial courts. The action for
annulment of objection has been the subject of discussions in doctrine and
practice, especially due to the different interpretation of its legal
character. The answer to the question of the legal character of action for
annulment of objection is closely related to whether or not amendment can be
made in that case. As a rule, amendment is a valid in cases where the scope of
the prohibition of extension and modification of the claim and the defense and
it softens Eventualmaxime which is one of the principle that rules civil
procedure law. The legal character of action for annulment of objection is
action for performance, it is a case specific to the executive law. For this reason, in the action for
annulment of the objection whether it is possible to amend the facts that form
the basis of the claims and defenses and requests of the parties should be
explained by considering the close relationship between the action for
annulment of the objection and the executive proceeding.