Turizm Metinlerinin Çevirisi İstanbul Örneği, Yazıcı M., Editör, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, ss.1-39, 2018
When we arrange the schedule of Research Techniques course in the field of Translation Studies, we generally narrow down its content to lexical or terminological research. However, the concept “research” is a comprehensive term and requires real life conditions to enrich its aim. Studying words or terms in texts remains only as isolated acts without an end. Accordingly, this paper questions how we can bridge the gap between research, and real life in such a way as providing cooperation with academic staff and trainees. In broad terms, it aims to bridge the gap between theoretical research and translator training. Within this framework, it submits an account of a pilot study on a research project within the coverage of Research Techniques course at the Department of English Translation and Interpreting in Istanbul University. Since Istanbul University is located in the center of historical sites of tourist attractions, we decided “English and Turkish versions” of tourist brochures as corpus of our tentative project. Accordingly, the list of historical sites and an excel table of research have been arranged by the academic staff. Next, the students taking the class were asked to visit the sites, and collect data, or take photos of brochures, panels or wooden boards. After that, the paradigms and the extratextual and textual variables were determined to question the functionality of texts. Finally, the students were asked to compile or optimize the texts in consideration for the parallel brochures from the world heritage sites. The students were scored according to their performance of research at the end of the term. Meanwhile academic staff studied and discussed the findings in the light of translation theory whether tourist brochures are functional enough to attract tourists of every age, sex, race or culture, and in what way they can be more functional in attracting tourists’ attention. All in all, this paper aims not only to submit a model on the class of Research Techniques, but it also discusses the position and functionality of Turkish and English versions of tourist brochures within the coverage of a draft of research project so as to pave up the way for cooperation between the academic staff and trainees.
Keywords: a project-based model, research techniques, translator training,
translation oriented text analysis, specific field translation
Çeviribilim alanında araştırma yöntemleri izleğini düzenlerken genellikle içeriğini sözcüksel ve terimsel araştırmayla sınırlarız. Bununla birlikte, araştırma kavramı kapsamlı bir kavram olup gerçek yaşam koşullarıyla araştırmanın amacının zenginleştirilmesi gerekir. Metinlerdeki sözcük ya da terimlerin incelenmesi, amacı olmayan, yalıtlanmış eylemlerdir. Buna göre, söz konusu metin, araştırmayla gerçek yaşam arasındaki boşluğu akademik kadro ve öğrenciler arasında işbirliği sağlayarak ne şekilde doldurabileceğimizi sorgulamaktadır. Bu çerçevede, bu yazı Çeviride Araştırma Yöntemleri dersi kapsamında bir araştırma projesi üzerinde pilot bir çalışmayı anlatmaktadır. İstanbul Üniversitesi, turistlerin ilgisini çeken tarihi mekânların merkezinde yer aldığından, söz konusu deneme kabilinden projenin bütüncesini turist broşürlerinin İngilizce çevirileri oluşturmaktadır. Bu hususta, tarihi mekânların listesini içeren bir excel tablosu akademik kadroda yer alan öğretim elemanları tarafından düzenlenmiştir. Ardından, öğrencilerden bu mekânları ziyaret ederek panel, ahşap levha gibi unsurlar üzerinde yer alan broşürlerdeki verileri toplamaları ve mekânın fotoğraflarını çekmeleri istenmiştir. Bir sonraki aşamada, metinlerin işlevseliğini sorgulamak üzere metin içi ve metin dışı değişkenler belirlenmiştir. Son olarak, öğrencilerin dünya kültürel mirası listesinde yer alan kültürel varlıklara ait paralel broşürleri de göz önünde bulundurarak metinleri derlemeleri ya da işlevsel hale getirmeleri istenmiştir. Öğrencilerin çalışmaları, dönemin sonunda performanslarına göre notlandırılmıştır. Bu esnada, söz konusu broşürlerin her yaştan, cinsiyetten, kültürden her türlü turistin ilgisini ne derece çekebileceği ve ilgilerini çekmek için bu metinlerin nasıl daha işlevsel kılınabileceği konusunda öğretim elemanları da çeviri kuramı ışığında söz konusu bulguları sorgulayıp tartışmışlardır. Sonuç olarak, bu çalışma, sadece Çeviride Araştırma Yöntemleri dersine bir model sunmakla kalmayıp, aynı zamanda turistik mekânlara ait Türkçe-İngilizce broşürlerin konum ve işlevselliğini araştırma projesi taslağı kapsamında tartışarak öğretim üyeleri ve öğrenciler arasında işbirliğini sağlamayı amaçlamaktadır.
Anahtar sözcükler: proje tabanlı model, araştırma yöntemleri, çeviri eğitimi, çeviri amaçlı metin çözümlemesi, özel alan çevirisi