Toz Metal Dişlilerin Aşınma Davranışı Üzerine Farklı Isıl İşlem Proseslerinin Etkisi


BEKÖZ ÜLLEN N., ERSOY M.

16. Uluslararası Malzeme Sempozyumu, IMSP’2016,, Denizli, Türkiye, 12 - 14 Ekim 2016, ss.1696-1703

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Denizli
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1696-1703
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET
Toz metal yöntemiyle dişli üretimini diğer dişli üretim yöntemlerinden üstün kılan, istenilen hassasiyet ve özelliklerde parçaların hızlı ve ekonomik olarak elde edilmesidir. Dişlilerin düşük sürtünme katsayısı, yüksek aşınma direnci ve yüksek yükleme kapasitesine sahip olması gerekir. Toz metal parçalara uygulanan ısıl işlem prosesleri ile mekanik özellikler önemli oranda iyileştirilmektedir. Bu çalışmada, demir esaslı Cu Ni-Mo alaşımlı toz metal dişliler kullanılmıştır. Dişlilere karbürizasyon, karbonitrasyon ve indüksiyonla sertleştirme olmak üzere üç farklı ısıl işlem uygulanmıştır. Dişli parçalar; pin-on disk yöntemiyle kuru ortamda aşındırılarak aşınma davranışı ve mikroyapı özellikleri incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Her parçanın sürtünme katsayısı değişimi ve aşınma kayıpları belirlenmiştir. Aşındırılan dişli yüzeylerinin yüzey pürüzlülük değerleri ölçülmüştür. Sonuç olarak; farklı ısıl işlem proseslerinin dişlilerin aşınma davranışına etkileri detaylı bir şekilde incelenmiştir.

Anahtar kelimeler: Sinter dişli, ısıl işlem, aşınma direnci, mikroyapı, yüzey pürüzlülüğü.

ABSTRACT
Production of components with the accurate dimensions and required properties quickly and economically keeps the powder metallurgy technique superior to the other production methods. Therefore; powder metallurgy is a widely used technique for gear production. Gears should have low friction coefficient, high wear resistance and high load bearing capacity. Mechanical properties of the powder metal parts can be significantly improved by applying heat treatment processes. In this study selected pre-alloyed Cu-Ni-Mo steel gears, given to be used for different processing routes in heat treatment. The selected processes were carburizing, carbonitriding and induction hardening. Wear behaviors and microstructure properties of gear parts were investigated and compared. Wear tests were carried out by using pin-on disc sliding at dry conditions. Exchange coefficient of friction and wear loss of each part were determined. The surface roughness of the abraded gear surface was measured. Consequently; the effects of different heat treatment processes on the wear behaviors of powder metal gears were studied in detail.

Key Words: Sintered gear, heat treatment, wear resistance, microstructure, surface roughness.