Akademik Veri Yönetim Sistemi
Modern Türklük Araştırmaları Dergisi (MTAD), cilt.17, sa.2, ss.286-311, 2020 (Hakemli Dergi)
Alî Şîr Nevâyî (1441-1510), Doğu Türkçesinin, Deşt-i Kıpçak, Türkistan ve Hint alt kıtasını kaplayan geniş bir coğrafyada ortak yazı dili olarak kullanılmasına kuruculuk etmiş önemli bir şahsiyettir. Nevâyî, İslâmî muhit Orta Dönem Türk dünyasının en çok eser veren şair ve yazarı olarak, Türk diliyle kaleme alınmış ilk şairler tezkiresini Mecâlisü’n-Nefâyis (H 896 / M 1490-91) adlı eseri ile ortaya koymuştur.
Bu makalede Mecâlisü’n-Nefâyis adlı tezkire, öne çıkan metonimik yapılar bağlamında ele alınacaktır. Metonimi (ad değişimi) bir şeyin ismi yerine onunla çeşitli ilgiler üzerinden yakınlığı bulunan özellik, nitelik, parça veya diğer şeylerin isimlerinin kullanılmasına imkân veren bir söz sanatıdır.
Bu çalışmada, kaynak (mevcut) kavramlara karşılık gelen hedef (kastedilen) kavramlar tespit edilecek ve bu iki kavram arasındaki metonimiler, ilgi yönlerine göre tasnif edilecektir.
ʿAlī Shīr Nevā’ī (1441-1510) is a very significant and leading figure in the formation of Eastern Turkish as a common written language in a quite large geography including Cumania (Deşt-i Kıpçak), Turkistan, and Indian subcontinent. Nevā’ī, as the most productive poet and author in the Islamic, Middle Period Turkish world, put forward the first tezkire (collection of biographies) of poets written in Turkish language, namely his famous work Mecâlisü’n-Nefâyis (H 896 / 1490-91 A.D).
In this article, the tezkire titled Mecâlisü’n-Nefâyis will be examined in the context of its prominent metonymic elements. Metonymy is a figure of speech consisting of the use of the name of one thing for that of another of which it is an attribute or with which it is associated.
In this study, the target (implied) concepts corresponding to the source (original) concepts will be ascertained, and the metonymies in between these two concepts will be classified with regard to their directions of implication.