Akademik Veri Yönetim Sistemi
V. BİLSEL ULUSLARARASI ASPENDOS BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 21 - 22 Haziran 2025, ss.183-192, (Tam Metin Bildiri)
Bu çalışmada, ABD’deki belirsizlik düzeyini belirleyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Ahir vd. (2022) tarafından geliştirilen Dünya Belirsizlik Endeksi (World Uncertainty Index-WUI) belirsizlik göstergesi olarak ele alınmıştır. WUI, dünya genelinde ve 143 ülke bazında hesaplanan belirsizlik endekslerini içermekte olup, ülke bazlı endeksler, EIU ülke raporlarındaki “belirsizlik” ifadelerinin kullanım sıklığına dayalı olarak oluşturulmuştur. Endeksler, toplam kelime sayısına göre normalize edilerek yeniden ölçeklendirilmiştir. ABD özelinde ise ülkeye özgü belirsizlik endeksi kullanılmıştır. Çalışmada 1990:Q1-2023:Q3 dönemi çeyreklik veriler üzerinden, finansal ve ekonomik değişkenler ile küresel risk faktörleri olarak kategorize edilen 15 potansiyel bağımsız değişken değerlendirilmiştir ve en önemli değişkenlerin hangileri olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Değişken seçimi, ekonomik modellemede hem teorik tutarlılık hem de ampirik geçerlilik açısından kritik bir adımdır; çünkü modele gereksiz veya ilgisiz değişkenlerin dahil edilmesi, sonuçların yorumlanmasını güçleştirebileceği gibi, modelin öngörü performansını da olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, gerçekten etkili faktörlerin belirlenmesi, politika yapıcılar ve uygulayıcılar için daha doğru çıkarımlar yapılmasına olanak tanır. Bu nedenle çalışmada, ABD’deki belirsizliğin belirlenmesinde etkili olan değişkenlerin tespiti için Bayesyen model ortalaması yöntemi kullanılmış olup, elde edilen bulgulara göre doğrudan yabancı yatırımlar, S&P500 endeksi ve altın fiyatı değişkenlerinin diğer değişkenlere kıyasla daha önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.