18. Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Kongresi & 9. Ulusal Fleboloji Kongresi 9-12 Kasım 2017, Girne-KKTC, Girne, Kıbrıs (Kktc), 9 - 12 Kasım 2017, cilt.26, sa.1, ss.6
Amaç: Serebrovasküler olaylar dünyada yetişkin dönemde meydana
gelen sakatlıkların ve ölümlerin en yaygın nedenlerinden biridir.
İskemi seçilmiş bir beyin bölgesine veya tüm beyine yayılabilen kritik bir eşikteki serebral kan akımında meydana gelen azalma olarak
tanımlanmaktadır. Glutamin esansiyel olmayan bir aminoasit olup
farklı mekanizmalarla dokuda iskemi-reperfüzyon hasarını azalttığı
yapılan çalışmalarla ispatlanmıştır. Biz bu çalışmada bilateral karotis
oklüzyonu ile serebral iskemi-reperfüzyon oluşturulan sıçanlarda
glutaminin serebral hasara karşı koruyucu etkinliğini araştırmayı
amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Ortalama ağırlıkları 200-400 gr olan 18 adet
Wistar Albino cinsi sıçan rastgele 3 gruba ayrıldı. Kontrol grubu (n=6)
sıçanlara deri altı kesi yapıldı. İskemi-reperfüzyon (İR) grubu (n=6)
sıçanlarda bilateral common karotis arterler 20 dk süreyle klemplenerek iskemi oluşturuldu, sonra 24 saat reperfüzyon yapıldı. İskemireperfüzyon (İR) + Tedavi (n=6) grubu sıçanlara intrperitoneal 1 gr/
kg glutamin iskemiden 72 saat ve 30 dk önce 2 kere uygulandı, sonra
karotis okluzyonu ile iskemi oluşturuldu ve 24 saat reperfüzyon yapıldı.
Tüm sıçanlar 24 saat sonra sakrifiye edilerek beyin dokuları çıkarıldı,
sağ ve sol hemisfere ayrılarak biyokimya ve patoloji labaratuvarına
gönderildi. Beyin dokusunda biyokimyasal olarak malondialdehid,
proteinlerin ileri oksidasyon ürünleri, reaktif oksijen türevleri, süperoksid dismutaz, glutatyon peroksidaz, antioksidan kapasite ve glutatyon
düzeylerine bakıldı. Histapatolojik incelemede beyin dokusu hematoksilen-eozinle boyanarak iskemik hücre hasarı bulguları - ‘kırmızı
nöron’, spongiosis (nöronlar etrafındaki oligodendrositler) ve sateliosis
(nöroepilde süngerimsi ayrışma) değerlendirildi.
Bulgular: Histopatolojik bulguların değerleri incelendiğinde, İR ve İR
+ Tedavi grubunda ‘kırmızı nöron’, sateliosis ve spongiosis düzeyleri
kontrol grubundan anlamlı düzeyde daha yüksek bulundu. İR + Tedavi
grubunda kırmızı nöron ve Spongiosis düzeyleri, tek başına İR grubundan anlamlı düzeyde daha düşük bulunmuştur. Biyokimyasal incelemede İR grubunda ve İR + Tedavi grubunda MDA ve FRAP düzeyleri,
kontrol grubundan anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Aynı
şekilde glutamin verilen tedavi grubunda bu değerler IR grubuna göre
daha düşük olmuştur.
Sonuç: Sonuç olarak, İR grubunda beyin dokusunda iskemi-reperfüzyon hasarı oluştuğunu ve glutamin tedavisinin bu hasara karşı koruyucu
etkisinin olduğunu söyleyebiliriz