Akademik Veri Yönetim Sistemi
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ DERGİSİ, cilt.62, sa.1, ss.19-30, 2012 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada farklı yükseltilerde bulunan yetişme ortamlarında, yükseltinin etkisine bağlı olarak azot mineralleşmesi, beslenmesi ve toprakta bulunma miktarları bakımından farkların ortaya konulması amaçlanmıştır. Kaz dağlarında 3 yükseltide (600 m, 1000 m ve 1430 m) yerinde ve bekletme yöntemi ile standart toprak malzemesi kullanılarak azot mineralleşmesinin değişimi incelenmiştir. Bu maksatla belirtilen yükseltilerde üstü kapalı tüpler içine yerleştirilen standart toprak ile ortamdaki yerli toprağın ayrı ayrı yerinde ve deneylikte (20oC sıcaklık ve % 60 su doygunluğunda) mineralleşme miktarları izlenmiştir. Deneylikte yapılan bekletme ile elde edilen sonuçlara göre standart ve karışım topraklarında amonyum-N birikimi mikrobiyal tutulmaya uğramış, yerli topraklarda ise mineralleşme gerçekleşmiş, nitrat-N birikimi yerli topraklarda daha düşük (-0.4-0.7 mg NO3--N kg-1 29 gün-1) standart ve karışım topraklarında daha yüksek (2.3-17.9 mg NO3--N kg-1 29 gün-1) olmuştur. 99 günlük yerinde bekletme sonucunda standart ve karışım topraklarında eksi yönde amonyum-N birikimi, yerli topraklarda ise 12.7-25.26 mg NH4+-N kg-1 arasında amonyum-N birikimi tespit edilmiştir. Haziran ayı sonunda 99 günlük yerinde bekletme sonucu hemen bütün topraklarda nitrat-N birikimi olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak; (1) yüksek amonyum-N varlığı nitrat-N birikimine neden olmuştur. (2) Standart ve karışık toprak malzemesinin yerli topraktan daha düşük bir organik azot içeriğine sahip olması, standart ve karışım topraklarında mineralleşmenin oluşmasına izin vermemiştir. (3) Deneylikte yapılan bekletme ile standart toprakta daha düşük nitrat-N oluşumu, standart toprakta daha az nitrat bakterisi bulunduğuna işaret etmektedir. (4) Yükseltinin amonyum-N birikimine etkisi belirgin olmamıştır. Çünkü bekletmeye konu edilen topraklardaki mineral azot fazlalığı mineralleşmeye değil mikrobiyal tutulmaya uğramıştır. (5) Nitrat-N birikimi yeryüzü şeklinden kaynaklanan mikro-iklim etkisiyle yükseltiye koşut olarak artmıştır.
The aim of this study was to put forward nitrogen mineralization rates, nitrogen nutrition status and existence of nitrogen along an altitudinal gradient. With this intention standard soil material and itsmixtures in closed top cylinders were installed to the altitudes 600 m, 1000 m and 1430 m to observe net nitrogen mineralization transformations. Additionally native soil and standard soil material were brought to the laboratory for incubation under standard conditions (20oC and 60% water saturation). At the end of laboratory incubations ammonium-N was immobilized by microorganisms whereas net nitrogen mineralization were accounted at native soils. Nitrate-N accumulation was lower at native soils (-0.4-0.7 mg NO3--N kg-1 29 d-1) while higher at standard and standard x native soil mixtures (2.3-17.9 mg NO3--N kg-1 29 d-1). At the end of 99d in situ incubations ammonium-N immobilization was observed at standard x native soil mixtures while ammonium-N accrual was detected between 12.7-25.26 mg NH4+-N kg-1 at native soils. Besides nitrate-N accumulation has been substantiated at almost all incubated materials. To conclude; (1) high amount of ammonium-N has resulted to nitrate production. (2) Since standard x native soil mixtures contained less organic nitrogen vs native soils no ammonium-N accumulation could be detected at standard x native soil mixtures. (3) Less nitrate-N production at the end of laboratory incubation at standard soil vs native soils revealed less nitrate-N producing bacteria content in standard soil material. (4) Altitude was not efficient on ammonium-N accumulation. The excess mineral N content of soils caused to microbial immobilization instead ammonium-N accumulation. (5) Nitrate-N accumulation showed an increase correspondingly with elevating altitude.