Akademik Veri Yönetim Sistemi
International Eurasian Conference on Biological and Chemical Sciences (EurasianBioChem 2018), Ankara, Türkiye, 26 - 27 Nisan 2018, ss.875
Ülkemizde odun üretim çalışmalarında kullanılan tesisler; orman yolları, sürütme yol ve şeritleri, bakım patikaları, vinçli hava hatları ve oluk sistemleridir. Orman yolları tüm ormancılık çalışmaları için gerekli olan ana tesisler olup, sürütme yol ve şeritleri odun üretim çalışmalarında traktör, sürütücü ve hayvanlarla taşıma çalışmalarında yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Bu yoğun kullanım nedeniyle sürütme yol ve şeritlerinin planlanması, gerekliyse inşası, kullanımı ve bakımı çok önemlidir. Sürütme yolu ve şeritlerin üzerinde özellikle traktörlerin tomrukları sürütmesinden dolayı zeminde oluşan sıkışma ve deformasyonlar erozyon riski ve toprağın zarar görmesi açısından göz önüne alınması gereken durumlardır. Bu çalışma, İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü, Şile Orman İşletme Müdürlüğü, Sahilköy Orman İşletme Şefliği içerisindeki ormanlık alanlarda yapılmıştır. İki farklı sürütme yolu çalışma için seçilmiştir. Bu sürütme yollarının biri killi kumlu bir toprak yapısına sahipken, diğeri kumlu balçık şeklinde bir toprak yapısına sahiptir. Çalışma alanında sürütme yolları üzerinde belirli mesafelerde enkesitler alınarak bu enkesit alanlarında el penetrometresi ile toprağın sıkışma değerleri bulunmuştur.
Aynı zamanda, manuel yöntemler ve aynı zamanda düşük maliyetli yersel fotogrametri yöntemi ile sürütme yolu üzerindeki deformasyon şekli çıkarılmıştır. Sürütme yolu üzerinde her enkesitte 5 farklı noktada, aynı zamanda ormanlık alan içerisinde deformasyon olmamış alanda sıkışma değerleri ölçülmüş ve traktörler ile sürütme yapılan alan ile yapılmayan alandaki sıkışma farklılıkları zemin tiplerine göre ortaya konmuştur. Sürütme yol ve şeritleri üzerinde meydana gelen sıkışma ve zeminin deformasyonu özellikle yağışın çok olduğu ormanlık alanlarda erozyon riskini artırmaktadır. Üretim çalışmaları sonrasında doğaya bırakılan sürütme yolları aynı zamanda eğimleri de yüksek ise yağış suyunu üzerinde akıtarak yol üzerinde çığırlar açılmasına ve toprağın eğim yönünde su ile birlikte akmasına neden olmaktadır. Yağışlı bölgelerde yer alan sürütme yolları mutlaka üretim çalışmalarından sonra uygun bir
şekilde değerlendirilmelidir. Eğer aynı bölgede tekrar üretim çalışması yapılmayacaksa bu yollar ağaçlandırılmalı ve doğaya bu şekilde kazandırılmalıdır.