TESAM III. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi 96 | www.tesam.org.tr GAGAUZ ETNOSU VE GAGAUZYERİ’NDE EKONOMİK-TOPLUMSAL YAPININ GELİŞİMİ Dr. Öğr. Üyesi Ali Osman BALKANLI (İstanbul üniversitesi) Özet Gagauzlar, esasen Balkan yarımadasının Bulgaristan bölgesinde, Ukrayna Bölgesinde ve Trakya bölgesinde yaşamış ve yaşamakta olan bir halktır. 1800’lü yıllarla birlikte büyük bir göç hareketi söz konusu olmuştur. İlk olarak, 1800’lerde yüksek nüfusa sahip oldukları Varna ve Kocabalkan bölgesinden (Dobruca ve çevresi) şimdiki Gagauzyeri’ne doğru büyük bir göç ortaya çıkmıştır. Ve yine, 1900’lerin başlarında da Trakya’dan Yunanistan’a doğru bir göç söz konusu olmuştur. Şu an itibariyle, baktığımızda, Gagauzlar, Gagauzya Özerk Bölgesi merkez olmak üzere, Moldova sınırı-Odessa arasındaki (Odessa dahil) bölgede, Kuzey Bulgaristan’da, Yunanistan’da (Batı Trakya’da) Orestiadi bölgesinde yaşamaktadırlar. Toplumsal kültür ve etnolojik olarak bakıldığında, halk katında gerek Yunanistan’da ve Bulgaristan’da yaşayanlar ve gerekse Moldova ve Ukrayna’da yaşayanlar, dil özellikleri, toplum ilişkileri ve kültürel benzeşmeler olarak aynı ortak özelliklerini korumakta ve sürdürmektedirler. Ancak, ekonomik yapı ve gelişmişlik olarak, toplumsal bölünmüşlüğün ve büyük bir göçü yaşamanın ve bölge ekonomilerinin zayıflığının etkisinde, bulundukları bölgelerde ekonomik (zenginlik) olarak tam kök salamadıkları ve dolayısıyla yüksek olmayan bir gelir kazanımı döngüsüne sahip oldukları görülür. Bu çalışmada, Gagauz toplumunun sosyo-ekonomik yapısı ve Gagauzya Otonom Bölgesinin ekonomisinin bölge ekonomisi içerisindeki yeri ve gelişimi incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Gagauzlar, Bölgesel Ekonomiler, Ekonomik Gelişme, Toplum ve Ekonomi, Sosyo-Ekonomik Yapı