XXI. KLİMİK Kongresi, İstanbul, Türkiye, 26 - 30 Mayıs 2021, sa.403, ss.882-883
Son yıllarda kan
kültürlerinden izole edilen çoğul dirençli bakteriler giderek artmaya ve bu
bakterilerin etken olduğu kan dolaşımı enfeksiyonlarında tedavi seçeneklerini
kısıtlamaya başlamıştır. Kolistin direncinin saptanması için disk difüzyon ve
otomatik identifikasyon sistemleri uygun olmadığından sıvı mikrodilüsyon
yöntemi altın standart olarak önerilmiştir, ancak bu yöntem emek yoğun ve zaman
alıcı olması nedeniyle rutin laboratuvarlarda uygulanamadığından yeni ve kolay
uygulanabilen yöntemlerin geliştirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu amaçla
disk elüsyon, ticari mikrodilüsyon ve hızlı polimiksin NP testi gibi yöntemler
geliştirilmiştir.
Bu çalışmada 2019 -2020 yıllarında çeşitli kliniklerden gönderilen kan
kültürlerinden izole edilen 102 çoğul dirençli Gram negatif çomak (46 Escherichia
coli, 43 Klebsiella pneumoniae, 5 Pseudomonas
aeruginosa, 8 Acinetobacter baumannii) kolistine direnç
açısından değerlendirilmiştir. Bu amaçla dört farklı yöntem (makrodilüsyon,
buyyonda disk elüsyon, ticari Mikrodilüsyon ve hızlı polimiksin NP testi)
kullanılmış ve referans yöntem olan sıvı mikrodilüsyon (BMD) yöntemi ile
karşılaştırılmıştır. Kolistin MİK sınır değeri CLSI rehberine göre <=2 μg/ml
olarak alınmıştır. Yöntemlerin referans yöntem ile uygunluğu, kategorik ve
esansiyel uyum, çok büyük, büyük ve küçük hata oranları belirlenmiştir. Çoğul
dirençli suşların etken olduğu enfeksiyonlarda kolistinin kombinasyon şeklinde
kullanılması tercih edilebildiğinden, kolistine dirençli izolatlarda
kolistin-tigesiklin ve kolistin-meropenem kombinasyonlarında sinerji olup
olmadığı dama tahtası yöntemiyle araştırılmıştır. Ayrıca kolistine dirençli
izolatlarda PCR ile mcr-1 direnç geni araştırılmıştır.
İzolatlar, disk difüzyon sonuçlarına göre üç gruba ayrılmıştır: GSBL pozitif
bakteriler (Grup 1, n=64), karbapenemlere dirençli bakteriler (Grup 2, n=19),
tüm antibiyotiklere dirençli bakteriler (Grup 3, n=19). BMD yöntemi ile MİK50 ve
MİK90 değerlerinin sırasıyla <=0.25 μg/ml ve 16 μg/ml olduğu
ve 15 (%15) izolatın kolistine dirençli olduğu saptanmıştır. Denenen
yöntemlerde kategorik uyumun çok iyi (%100) olduğu bulunmuştur. Bu yöntemlerde
çok büyük hataya rastlanmamasına rağmen makrodilüsyon ve ticari mikrodilüsyon
yöntemlerinin en fazla küçük hata veren yöntemler olduğu, en iyi esansiyel uyum
gösteren yöntemin disk elüsyon olduğu bulunmuştur. Kolistine dirençli
izolatlarda kolistin-meropenem kombinasyonu %100 ve kolistin-tigesiklin
kombinasyonu %80 oranda sinerjik etki göstermiştir. Kolistine dirençli
izolatlarda mcr-1 geni saptanmamıştır.
Yeni geliştirilen yöntemler olan disk elüsyon ve HPNP testlerinin, kolistin
direncini saptamada en verimli, kolay, düşük maliyetli ve iyi performans
gösteren testler olması nedeniyle rutin kullanıma uygun olduğu, çoğul dirençli
kan dolaşımı enfeksiyonlarında kolistin-meropenem kombinasyonunun iyi bir
tedavi seçeneği olabileceği düşünülmektedir.