Katılım Bankalarının Finansal Performansını Etkileyen Değişkenlerin Belirlenmesi: 14 Ülke Üzerine Bir Uygulama


Creative Commons License

Demirtaş O., TOPAK M. S.

International Congress of Islamic Economy, Finance And Ethics (ISEFE), İstanbul, Türkiye, 7 - 08 Aralık 2019, ss.155-163

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.155-163
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı katılım bankalarının finansal performansını belirleyen değişkenlerin araştırılmasıdır. Bu amaçla 14 ülkede faaliyet gösteren 46 katılım bankasının 2008-2018 dönemine ilişkin verileri kullanılmıştır. Katılım bankalarının seçilmesinde sadece İslami bankacılık hizmeti sunan ticari bankalar çalışma kapsamına dâhil edilmiştir. Banka performansını temsil etmek üzere seçilen aktif karlılık oranı (ROA)’nın bağımlı değişken olduğu modelin bağımsız değişkenleri, bankaya özgü değişkenler (etkinlik oranı, faaliyet çeşitlendirilme oranı, kredi kayıp karşılıkları oranı, mevduatın krediye dönüşüm oranı, sermaye yeterliliği oranı ve banka büyüklüğü) ve makroekonomik göstergelerden (reel ekonomik büyüme oranı ve enflasyon oranı) oluşmaktadır. Panel veri analizinin kullanıldığı çalışma sonucunda, kar payı dışı giderlerin faaliyet gelirlerine oranı olarak hesaplanan etkinlik oranı ve kredi kayıp karşılığı oranının ROA üzerindeki etkisi istatistiki olarak anlamlı ve negatif yönde bulunurken, faaliyet çeşitlendirme oranının performans üzerindeki etkisi ise istatistiki olarak anlamlı ve pozitiftir. Kredilerin mevduata dönüşüm oranı ve sermaye yeterliliği oranının ROA üzerindeki etkisi istatistiki olarak anlamlı ve pozitiftir. Banka büyüklüğünün performans üzerinde istatistiki olarak anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Makroekonomik değişkenlerden enflasyon oranının ROA üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlı iken reel büyüme oranının performans üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. 

This study aims to investigate the variables that determine the performance of Islamic banks. For this purpose, data of 46 Islamic banks operating in 14 countries over the period of 2008-2018 were used. Only full-fledged commercial banks that provide Islamic banking services were considered in selection criteria for the sampling. The model has been formed with ROA as dependent and the bank-specific (efficiency ratio, diversification ratio, loan loss provisions ratio, deposit-to-loan ratio, capital adequacy ratio, bank size) and the macroeconomic variables (real economic growth rate, inflation rate) as independent variables. As a result of the panel data analysis, the effect of efficiency ratio computed as non-operating expenses to operating income and loan loss provision ratio on ROA were found to be statistically significant and negative, while the effect of diversification ratio was found significant and positive. The effect of loans to deposit ratio and capital adequacy ratio on ROA is statistically significant and positive. The effect of bank size was found insignificant. As for the macroeconomic variables, the effect of the inflation rate on ROA was positive and significant but the real economic growth rate was insignificant.