Dondurulmuş Spermanın Depolanması ve Kullanımında Saha Koşullarında Yapılan Hatalı Uygulamalar ve Çözüm Önerileri


AK K., CİRİT Ü., SANDAL A. İ., ARICI R., ÖZMEN M. F.

Turkiye Klinikleri Journal of Reproduction and Artificial Insemination-Special Topics Journal Identity, cilt.Vol 3, ss.44-59, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Dondurulmuş Spermanın Depolanması ve Kullanımında Saha Koşullarında Yapılan Hatalı Uygulamalar ve Çözüm Önerileri

Dünya genelinde östrusta yapılan suni tohumlamaların gebelik oranları; 1951 deki %66’lık oranlardan 1975’lerde yaklaşık %50’lere ve günümüzde %35’lere kadar azalmıştır. İlk başlarda fertilitedeki bu azalmanın altında yatan sebepler sadece hayvanların süt üretimi lehine olan genetik seçimine atfedilmiştir. Fakat bu azalmanın sebebi sadece genetik seçim değildir ve çok sayıda faktöre bağlıdır. Fertilitedeki düşüşün temel nedenlerinden biri, saha koşullarında dondurulmuş spermanın depolanması ve kullanılması aşamalarında yapılan hatalı uygulamalardır. Bu nedenle, dondurulmuş spermanın uygun şekilde depolanması ve muamele edilmesi, ST’lardan yeterli gebelik oranlarının elde edilmesi bakımından son derece önemlidir. Saha koşullarında yapılan hatalı uygulamalar, kendi ineklerine ST yapma izni verilen yetiştiricilerden profesyonel kişilere kadar çeşitli vasıflardaki ST uygulayıcılarının dahil edildiği çok sayıda bilimsel saha çalışması ile ortaya konmuştur. Özellikle yetiştiriciler olmak üzere yetersiz eğitim almış kişilerce yapılan ST uygulamalarında bu sorunlar çok daha ciddi yaşanmaktadır. Ne var ki, yeterli eğitimi almış profesyonel ST uygulayıcıları bile zamanla sperma kullanımı ve ST teknikleri açısından gebelik oranlarının azalmasına neden olan zararlı alışkanlıklar edinebilmekte ve özensiz davranabilmektedirler. Bu nedenle sunulan derlemede, saha koşullarında dondurulmuş spermanın depolanması ve kullanılması aşamalarında sıkça yapılan hatalar ve çözüm önerileri özetlenmiştir.

Incorrect Practices in the Storage and Management of the Frozen Semen in the Field Conditions and Solution Proposals

 Conception rates after artificial insemination to an estrus have decreased from 66% in 1951 to about 50% in 1975, to about 35% currently in the world. In the beginning, the reasons for the decrease in fertility were attributed only to the genetic selection of the animals in favour of milk production. However, the cause may be multifactorial and not only due to genetic selection. One of the main reasons for the decrease in fertility is incorrect practices in the storage and management of the frozen semen in the field. So, correct storage and management of the cryopreserved semen is fundamental in achieving sufficient pregnancy rates from artificial insemination. Incorrect management has been confirmed in several studies in which not only professional inseminators are implicated, but also farmer-inseminators. It seems that the problem is more significant with inseminators (especially farmers) who have minimum training. However, as time goes by, even professional inseminators may develop bad habits and a lax attitude towards the management of semen and insemination technique, which means a decrease in fertility. Therefore, this review will summarise frequent mistakes during the storage and management of the frozen semen in the field and solution suggestions.