Mutezilî Kavramlar Sözlüğü: Hudûdu’l-elfâz


Taşçı T. (Editör)

İlahiyat , Ankara, 2023

  • Yayın Türü: Kitap / Diğer
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: İlahiyat
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Son zamanlarda kelam alanında hacimli kelam kitaplarının yanında birçok kısa risale de keşfedildi. Bu eserlerin çoğu tahkik edilerek neşredildi, bazısı da hala kütüphanelerde yayımlanmayı beklemektedir. Mutezilî araştırmalar açısından sevindirici olan bu yazmalara her gün bir yenisinin dahil olmaya devam etmesidir. Bu risâlelerin başında kelam sözlükleri gelmektedir. Yakın zamanda 10 ve 11. yüzyıla ait birçok sözlük bulunmuştur. Bu kitap da söz konusu halkaya bir Mutezilî kelam sözlüğünü ekleme noktasındaki bir çabanın ürünüdür. 

 

Kelam terimleri noktasında Türkiye’de maalesef bir iki eser dışında herhangi bir kitap mevcut değildir. Ülkemizde kelam alanında çalışma yapan araştırmacılar, karşılaştıkları kavramları anlama ve okudukları hacimli metinlerin inceliklerini kavramada ıstılahları kapsayan geniş kapsamlı sözlüklere ihtiyaç duymaktadır. Bu yanıyla sözlükler eğitim sisteminin vazgeçilmez bir unsurudur.  Benzer bir ihtiyaçtan hareketle Arap aleminde ise hem birçok klasik eser neşredilmiş hem de mütekellimlerin eserlerinden hareketle derleme sözlükler meydana getirilmiştir. Kelam eğitimi açısından klasik kaynaklara dayanan yeni kelam terimleri sözlüklerinin hazırlanması bir gereklilik ve ihtiyaç olarak önümüzde durmaktadır. Hudûdu’l-elfâz’ın bir nebze de olsa bu ihtiyacı karşılayacağını düşünüyoruz. Burada neşrini sunduğumuz metin de dahil olmak üzere yeni keşfedilen hem Mutezilî hem Eş‘ârî eserler paha biçilmez kaynaklar mesabesindedirler.