6-7 Eylül 1955 Olayları Işığında Türkiye’de Basın, Toplum ve Siyaset İlişkisi

Kar A. T., Gündüz U.

International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), cilt.6, sa.2, ss.452-486, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

6-7 Eylül Olayları, Türkiye’nin yakın tarihinde yaşanmış ve başta Rumlar olmak üzere diğer azınlık vatandaşlarını da maddi ve manevi anlamda derinden etkilemiş bir olaydır. 1955 yılında Selanik’te Atatürk’ün doğduğu eve atılan bomba haberinin duyulmasının ardından İstanbul’da özellikle Beyoğlu’nda başlayan toplumsal olaylar, Rumlar’ın yaşadığı evler ve dükkânlarının yağmalanmasıyla sonuçlanmıştır. Bu olay, ilk aşamada özellikle Rum vatandaşların topluma karşı güvensizlik hissi yaşamasına, uzun dönemde ise 1964 Göçü ile beraber İstanbul’dan ayrılmalarına dek etkilerini göstermiştir. Bu çalışmanın amacı, 6-7 Eylül Olaylarında basının toplumsal olaylar ve kamuoyu oluşturmadaki rolünü incelemektir. Bu amaçla, Hürriyet, İstanbul Ekspres, Vatan, Akşam ve Zafer gazetelerinin 1955 yılına ait 6-7 Eylül 1955 tarihli sayıları ve yapılan haber içerikleri incelenmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde 6-7 Eylül Olaylarının tarihsel arka planı irdelenmiştir. Arşiv taraması yapılan beş gazete üzerinden içerik analizi yapılarak basının 6-7 Eylül Olaylarındaki etkisi incelenmiştir. Bu etki basın, toplum ve siyaset ilişkisi üzerinden hipoteze dayalı tümevarım yöntemi kullanılarak ortaya konulmuştur. 

The events of September 6-7, 1955 were a moment in Turkey’s recent history which deeply affected minorities, especially Rum (Greek) citizens, both materially and emotionally. The events started in Istanbul, especially in Beyoğlu, upon the news that the house where Atatürk was born in Salonica had been bombed, and resulted in Rum (Greek of Turkish Nationality) houses and shops being looted. In the short term, Rum citizens felt insecure and, in the long term, the effects of these events were seen in the Rum population leaving Istanbul during the mass exodus of 1964. This study aims to examine the role of the press in social events and in shaping public opinion during the events of September 6-7. For this purpose, the news content of issues of the newspapers Hürriyet, İstanbul Ekspres, Vatan, Akşam, and Zafer published on September 6-7 was examined. The historical background of the events is discussed in the first part of the study. The effect of the press in 6-7 September Events was researched with news analysis through five newspapers. That effect is presented by using the inductive method based on hypotheses of the relationship between the press, society, and politics.