Türk Bütçe Hukuku’nda Bütçenin Temadi Unsuru ve Yeni Bütçe Tahmin Usulleri


Akın Basa Y. N.

Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye Ekonomisi, Prof. Dr. Ahmet İNCEKARA,Prof. Dr. Salim Ateş OKTAR, Editör, İstanbul Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, ss.515-527, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: İstanbul Üniversitesi Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.515-527
  • Editörler: Prof. Dr. Ahmet İNCEKARA,Prof. Dr. Salim Ateş OKTAR, Editör
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda yapılan değişiklikler kapsamında, kamu bütçesine ilişkin düzenlemeler de bulunmaktadır. Bu yönüyle kamu bütçesinin unsurları ile bütçe gelirlerinin tahmin usulleri bağlamında konunun değerlendirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Bütçenin ilgili malî yıl başlamadan önce, Anayasa’da düzenlenen genel ve esas usul ile yürürlüğe girmesi hâlinde, tahdit, tasdik, tevzin ve tahmin şeklindeki bütçe unsurları geçerli olmaktadır. Durum bu olmakla birlikte, mezkûr Anayasal değişikliklerle birlikte genel ve esas bu usul uygulanamadığı hâllere özgü şekilde getirilen istisnaî bütçe kuralı kapsamında bir unsur olarak bütçenin temadi unsurunun ihdas edildiği düşünülmektedir. Sınırlı hâllerde uygulanabilen ve bütçenin yeni bir unsuru olan temadi unsuruna bağlı olarak da bütçe gelirlerinin tahmin usullerinde de yeni usuller karşımıza çıkmaktadır. Nitekim temadi unsurunun etkin olduğu bir bütçedeki gelir tahmin usullerinde, takdire dayalı tahmin usulünün yerine; sırasıyla geçici bütçe usulü ile yeniden değerleme oranının uygulandığı son bütçe yılı gelirinin tahmine esas alındığı usulün uygulanması söz konusu olacaktır. Bütçe gelirlerinin tahmin usullerindeki bu değişime koşut olarak da Türk Bütçe Hukuku’nda genel ve istisnaî nitelikteki tüm usul ve kuralları kapsayacak şekilde bütçenin unsurlarının ortaya konulması ve anlamlandırılmasında yeni bir hukukî çerçeve ortaya çıkmıştır.