Türk ve Rumen Dillerinde Deyimler


Creative Commons License

Budu M.

İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, cilt.LIV, ss.71-85, 2016 (Hakemli Dergi)

Özet

İnsanoğlu hangi toprak parçasında yaşarsa yaşasın, hangi dili konu-şursa konuşsun, dünyadaki kimi durumlar, koşullar ve kavramlar karşısında birbirine yakın ya da ortak bir tutum içine girmektedir. Bu ortak tutumun dile yansıtmada birbirine eş ya da yakın anlatım yollarına başvurmaktadır. Bu anlatım yollarından biri de deyimlerdir. Deyimler, bir dilin anlatım yollarını, o dili konuşan toplumun geçmişini, yaşam biçimini, geleneklerini ve çeşitli özelliklerini belirten önemli ipucuları sağlamaktadır. Her dilin deyimlerinin kendine özgü yanları, nitelikleri bulunmaktadır. Bununla birlikte diller ara-sında deyimler açısından benzerlikler, yakınlıklar hatta eşlikler vardır. Tarih boyunca Türk ve Rumen toplulukların arasında deyimler açı-sından etkileşim görülmektedir. Türk ve Rumen dillerinde yapı ve anlam bakımındanortak deyimler, anlamları aynı ama yapıları farklı deyimler, anlamları farklı yapıları aynı deyimler ve Türkçeden Rumenceye geçen ke-limelerle oluşan Rumen deyimleri bulunmaktadır. Türkçeden Rumenceye geçen kelimelerle oluşan deyimleri, benzetme yoluyla yapılanlar, insanın fiziksel ve ruhsal niteliklerini anlatanlar, yüklemsel, tam deyimler ve argo şeklinde kullananlar olarak incelemeye çalıştık.