Akademik Veri Yönetim Sistemi
10. Ulusal Endokrin Cerrahi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 26 - 28 Mart 2021, ss.76
Amaç: Covid-19 pandemi sürecinin endokrin cerrahi endikasyonları ve uygulanan cerrahi girişimlerin
oranları üzerine etkisinin incelenmesi.
Gereç ve Yöntem: İstanbul Tıp fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Endokrin Cerrahi Biriminde
2019 ve 2020’de endokrin cerrahisi verileri retrospektif olarak incelendi. Pandemi dönemi Türkiye’de
pandeminin dönemsel boyutuyla ilgili olarak dört faza sınıflandı; Faz1( 1 Ocak-15 Mart 2020), Faz
II(16 Mart-15 Haziran 2020), FazIII(16 haziran-30 Eylül 2020), Faz IV(1 ekim-31 Aralık 2020). Faz II
ve Faz IV pandemi hızındaki artış nedeniyle hastane olanaklarının Covid-19 hastalarına yönlendirilidiği
dönemlerdi. Endokrin cerrahi endikasyonları ve uygulanan cerrahi girişimlerin yıllık total endokrin
cerrahiye oranı 2019 ve 2020 yılları arasında karşılaştırıldı.
Bulgular: 2019’da toplam 388 olan girişim sayısı 2020’de toplam 291 olarak saptandı. Tiroid cerrahisi/
total girişim oranları bakımından iki yıl arasında anlamlı fark saptanmadı (%81 vs %86,p=0.07).
2020’de hiperparatiroidi nedeniyle paratiroidektomi/total girişim oranı 2019’a göre anlamlı olarak daha
düşük bulundu (%8.6 vs %14,p=0.02). Adrenal cerrahi/total girişim oranları 2019 ve 2020 de sırasıyla
%5 ve %4 bulundu(p=0.5). 2019 ve 2020 yılları karşılaştırıldığında, 2020’de faz II ve Faz IV’deki
cerrahi girişim sayısının yıllık total sayıya oranının anlamlı olarak azaldığı saptandı (p=0.001). Pandemi
sürecinde FazII-FazIV arasındaki sürede selim nodüler guatr nedeniyle ameliyat edilen hasta/total girişim
oranı 2019’a göre anlamlı olarak daha düşük bulundu(p=0.04). Ancak 2020 yılı Faz 3’de uygulanan
cerrahi girişimin yıllık total girişim sayısına oranı 2019 yılı Faz 3’deki aynı orana göre anlamlı olarak
daha yüksekti (p=0.001). 2020’ de Faz II ve IV’de tiroid kanseri nedeniyle girişim/total girişim oranı
2019’a göre anlamlı olarak daha yüksek saptandı (p=0.001).2020 yılında total tiroid kanseri nedeniyle
girişim/total girişim oranı 2019’a oranla anlamlı olarak daha yüsekti (p=0.004).
Sonuç: Pandemi sürecinde bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında selim nodüler guatr ve hiperparatiroidi
tanısı ile uygulanan cerrahi girişimlerin yıllık toplam girişimlere göre oranı anlamlı olarak azalırken,
tiroid kanseri tanısı ile uygulanan cerrahi girişimlerin yıllık toplam girişimlere göre oranı anlamlı olarak
artmıştır.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, endokrin cerrahi, pandemi