Akademik Veri Yönetim Sistemi
5th National Marine Sciences Conference, Trabzon, Türkiye, 3 - 05 Haziran 2022, ss.1
Marmara Denizi, üzerindeki insan kaynaklı baskılar düşünüldüğünde, diğer denizlerimizden çok daha küçük yüzölçümüne sahip olmasına rağmen Türkiye balıkçılığındaki payı % 10-15 arasında değişmektedir. Bunun yanında, kuzeydoğusunda yer alan, 15 milyonluk nüfusu ile ülkemizin en kalabalık, şehirleşmenin en yoğun olduğu, İstanbul anakenti ve doğusunda yer alan endüstri faaliyetlerinin ana merkezi İzmit Körfezi ile deniz ekosistemi üzerinde tanımlanan bütün genel baskı türlerinden farklı yollarda ve farklı seviyelerde etkilenmektedir. Marmara Denizi’nde ilk kez 2007’de görülen müsilaj olayı, yarattığı görsel kirliliğin yanı sıra üst pelajik sistemi doğrudan etkilemiş ve bununla birlikte özellikle balık ağlarını tıkanması sonucu Marmara Denizi balıkçılığına ciddi ekonomik zararlar vermiştir. Ne yazık ki 2021 yılı başlangıcından itibaren Marmara Denizi’nin hemen hemen her noktasında yeniden ve daha şiddetli olarak gözlemlenen yoğun müsilaj olayı, sadece balıkçılığa değil, deniz taşımacılığından turizme, bu denizin sunduğu tüm ekosistem servislerinin bloke olmasına yol açmıştır. Müsilajın balık stokları üzerindeki etkisine dair araştırma yapmak kolay değildir. Ülkemizin de içinde bulunduğu pek çok ülke; balık stokları için uzun yıllar boyunca ayrıntılı olarak izlenmesi gereken, maliyeti yüksek “stok değerlendirme” çalışmaları için gerekli verilere sahip değildir. Bunun yanında; Marmara Denizi ekosistemi ve balık stoklarının durumunu ortaya koymak için önemli çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada, bu sonuçlar değerlendirilerek Marmara Denizi’nde gerçekleşen iki müsilaj olayının balıkçılıkla ilişkisi ve bu denizdeki önemli balık stoklarının yıllar içindeki durumu araştırılmıştır. Bu kapsamda Marmara Denizi’nde 1) 17 ticari balık stoğunun 1967-2020 yılları arasındaki, stok durumları, Maksimum Sürdürülebilir Ürün değerleri ve ileriye dönük stok durum senaryoları; 2) 1967-2016 yılları arasında, avcılık verilerinden tamamen kaybolan ve avcılığı %80 oranında düşen türler; 3) 1986-2020 yılları arasında pelajik ekosistemde oluşan değişim ve Marmara Denizi ekosisteminde oluşan rejim değişiklikleri; 4) Balıkçılığın %90’ının oluşturan başta hamsi olmak üzere pelajik balık türlerinin 2000-2020 yılları arasında iklim değişikliğine bağlı av verimi; 5) Ekosistem modeli ile pelajik ve demersal türlerin 1990-2020 yılları arasındaki avcılık ve besin ağı ilişkilerinin değişimi.
The Sea of Marmara has a
much smaller surface area than our other seas, and considering the
human-induced pressures on, still its contribution to the fisheries production
in Turkey varies between 10-15%. In addition, the metropolitan city of
Istanbul, which is the most populated city in our country with a population of
15 million people, located in the northeast, and the Izmit Bay, the main center
of industrial activities in the east, is affected by all the general pressure
types defined on the marine ecosystem in different ways and at different
levels. The mucilage event, which was observed for the first time in the
Marmara Sea in 2007 directly affected the upper pelagic system as well as the
visual pollution it created, and also caused serious economic damage to the Sea
of Marmara fisheries, especially as a result of the blockage of the fishing
nets. Unfortunately, the intense mucilage event, which has been observed again
and more intensely in almost every part of the Marmara Sea in the beginning of
2021, has led to the blocking of all ecosystem services offered by this sea,
not only to fisheries, but also from maritime transport to tourism. Researching
the effect of mucilage on fish stocks is a difficult task. Many countries
including ours do not have the necessary data for costly “stock assessment”
studies that require detailed long term monitoring of fish stocks. Besides; There
are many remarkable research carried out to reveal the status of the Sea of
Marmara ecosystem and its fish stocks. In this study, by evaluating these
results, the relationship of two mucilage events in the Marmara Sea with
fishing and the status of important fish stocks over the years were
investigated. In this context, 1) Stock status, Maximum Sustainable Yield, and
future stock status scenarios of 17 commercial fish stocks in 1967-2020; 2)
Species that disappeared completely from catch data between 1967 and 2016 and
which their catches decreased by 80%; 3) Changes in the pelagic ecosystem and
regime changes in the Sea of Marmara ecosystem between 1986-2020; 4) The
landing dynamics of pelagic fish species, mainly anchovy, which make up 90% of
fisheries, between 2000 and 2020 due to climate change; 5) The ecosystem model
and the change of food web relationships of pelagic and demersal species
between 1990-2020.