Akademik Veri Yönetim Sistemi
KADEM Kadın Araştırmaları Dergisi, cilt.10, sa.1, ss.149-176, 2024 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma, anneliğe ilişkin feminist bakış açılarını (1) tahakküm aracı
olarak annelik, (2) deneyim olarak annelik ve (3) performans olarak
annelik başlıkları altında incelemektedir. İlk başlık altında anneliğin
kurumsal yönlerini eleştirel bir incelemeye tabi tutmayan ancak
dönemine yenilikçi önerilerde bulunan erken dönem feministlerin
anneliğe bakış açısını açıkladıktan sonra anneliğin biyolojik ve kültürel
boyutlarını ayrıştırarak; anneliği, kadının özgürleşmesi önünde engel
olarak değerlendiren ve ikinci dalga feminist harekete genel yönünü
veren bakış açısını tartışmaktadır. Bir deneyim olarak annelik başlığı
altında ikinci dalga içerisinden gelişen farklılık feminizminin anneliği
ele alma şeklini ve önünü açtığı üçüncü dalga feminist hareketin
annelik deneyiminin çeşitliliğine dikkat çekerek onu kadının kendini
gerçekleştirmesinin bir yolu olarak ele alan tartışmalarını aktarmaktadır.
Bir performans olarak annelik başlığı altında ise Judith Butler’ın
düşüncesi üzerinden gelişen anneliğin biyolojik yönünü görmeyen
ve anneliğe dair söylemsel matrisin içinden çıkan fail ‘anne’ye vurgu
yapan bakış açısını ele almaktadır. Nihayetinde çalışma, anneliğe ilişkin
feminist söylemin, anneliği yalnızca biyolojik ya da ahlaki bir rol olarak
görmekten uzaklaşarak, onu benimsenebilen, reddedilebilen ya da
diğer kimliklerle birleştirilebilen akışkan bir rol olarak anlamaya doğru
ilerlediği sonucuna varmaktadır.