International Symposium on Boat & Ship Archaeology, Naples, İtalya, 21 - 26 Ekim 2024, (Yayınlanmadı)
İstanbul
Yenikapı’da Metro ve Marmaray projeleri kapsamında 2004 yılında arkeolojik
kurtarma kazıları başlatılmıştır. İstanbul Arkeoloji Müzeleri denetiminde
gerçekleştirilen ve aralıksız dokuz yıl süren kazılarda Bizans İmparatoru I.
Theodosius tarafından MS 4. yüzyıl sonlarında inşa edilen Theodosius Limanı
gün yüzüne çıkartılmıştır. Liman içerisindeki derin dolguda MS 5-11. yüzyıllar
arasına tarihlendirilen 37 batık gemi kalıntısı keşfedilmiştir.
Yenikapı
(YK) 16 batığı, deniz seviyesinin 1,30-1,80 metre altında, alanın doğu
tarafında kuzeybatı-güneydoğu yönünde bulunmuştur. Çektiri tipi kürekli bir
savaş gemisi olduğu düşünülen YK16, bu gemi tipinin şu ana kadar bilinen en
eski arkeolojik kanıtlarından biridir. Korunan
boyu 22,5 m, eni ise 2,40 m olan geminin arazi çalışmaları, 2008 yılında
İstanbul Üniversitesi, Sualtı Kültür Kalıntılarını Koruma Anabilim Dalı
tarafından gerçekleştirilmiştir.
YK16
batığına ait 175 eğri, omurgaya ait 4 parça, iç omurga, 31 kaplama, 3 çapa
tahtası, 2 iç kuşak, paraçol ve 11 yeri belli olmayan gemi elemanı ile toplamda
228 parçanın FaroArm® Fusion modeli kullanılarak tüm verileri toplanmış
ve Rhinoceros®’a aktarılmıştır. Bu kapsamda ahşap elemanlar üzerindeki
alet izleri, ahşap ve metal bağlantı elemanları, orijinal geçmeler, tahrip
olmuş kısımlar gibi gemi yapım tekniklerinin belirlenmesine katkıda bulunacak
özellikler farklı katmanlarda kaydedilmiştir. Çizimleri tamamlanan bireysel
gemi elemanlarının Rhinoceros® programında 3 boyutlu katı modelleri
oluşturulmuştur. Elde edilen bu katı modeller batığın in situ durumunda Total
Station® ölçümlerine göre yapılan 3 boyutlu AutoCAD® çizimi üzerine
yerleştirilerek YK16 batığının in situ durumdaki 3 boyutlu modeli elde
edilmiştir. Elde edilen veriler, batığın rekonstrüksiyon projesinin
hazırlanmasına ve sonraki sergi çalışmalarına katkı sağlayacaktır.