İhanetle Sadakat Arasında: Sir James William Redhouse


Creative Commons License

, Tuncer H.

History Studies, vol.12, no.1, pp.299-316, 2020 (Peer-Reviewed Journal)

  • Publication Type: Article / Article
  • Volume: 12 Issue: 1
  • Publication Date: 2020
  • Doi Number: 10.9737/hist.2020.831
  • Journal Name: History Studies
  • Journal Indexes: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Page Numbers: pp.299-316
  • Istanbul University Affiliated: No

Abstract

En büyük İngiliz oryantalistlerden biri olan James William Redhouse, 1826-1853 yılları arasında 20 yılı aşkın süreyle Osmanlı Devleti adına muhtelif kurum ve görevlerde istihdam edildi. Türkiye’de başladığı Türkçe sözlük çalışmalarını ömrünün sonuna dek sürdürdü. Bugün eseri yaşıyor olsa da vefatının ardından bir buçuk asra yakın bir süre geçmiş olmasına rağmen Redhouse, ülkemizde hâlâ tam olarak tanınmamaktadır. İstisnai bir-iki çalışma dışında hakkında söylenen ve yazılan pek çok şeyse “bilim” vasfını taşımamaktadır. Türk bilim camiasının da gündemine gelmiş olan “Müslümanlığı” meselesi spekülatif birtakım söylemlerin eseridir; ayrıca kaybolduğu söylenen misalli büyük Türkçe sözlüğünün akıbeti şimdilik meçhuldür. Bu makale çalışmasıyla Redhouse’un hayatı, gerek kültürel ve gerekse siyasî faaliyetleri daha bilinir kılınmaya çalışılmıştır.

---

James William Redhouse, who was dubbed an British Orientalist, was employed by the Ottoman Empire for more than 20 years between 1826-1853 in various posts and institutions. He went on studying Turkish lexicography till his last days. Though his work still lives and referred Redhouse is not deservedly known even almost one and half century after his death. Except only one-two studies on his life and work nearly all the stuff said and talked about him bears not the naming of science. The matter of his conversion to Islam is a kind of speculation; what has happened to his “magnum opus” (A multi-volume Turkish lexicon with exemplary sentences) is still unknown. This study aims at putting forth a bit of additional information on the life and work of Redhouse, as well as his cultural and political activities.