Akademik Veri Yönetim Sistemi
JAHRBUCH FUR INTERNATIONALE GERMANISTIK, cilt.84, ss.113-118, 2007 (AHCI)
Metindilbilim 1960’lı yılların başında Almanya’da ortaya çıkmış genç bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı Almanya’da ortaya çıktıktan sonra diğer Avrupa dillerine yayılmıştır. Metindilbilimle ilgili 2000 yılında yayınlanan el kitabında metindilbilimin İngilizceye, Fransızcaya, İtalyancaya, İspanyolcaya, Rusça, Lehçe gibi Slav dillerine ve İskandinav ülkelerinde konuşulan dillere (Fince, İsveçce, Norveçce, Danimarkaca gibi) yayılışı ve gelişimi üzerinde durulmuştur. Bu el kitabında Türkiye’nin adının anılmamasına rağmen, Türkiye’de metindilbilimsel çalışmalar 1970’li yılların sonlarında başlamış ve Batıdakine benzer bir gelişme göstermiştir.
Bu çalışmada, metindilbilimin Türkiye’de ortaya çıkışı, gelişimi ve uygulama alanları Almanya ile karşılaştırmalı olarak betimlenmiştir. Yapılan araştırmadan ve karşılaştırmadan elde edilen sonuçlar küreselleşmeyle bağlantılı olarak yorumlanmıştır. Çünkü küreselleşmeyle birlikte farklı diller ve kültürler metindilbilimsel araştırmalar aracılığıyla birbirine giderek daha da yaklaşmıştır.
Çalışma şu bölümlerden oluşmuştur: Çalışmanın amaç ve yönteminin belirtildiği 1. bölümün ardından, 2. bölümde metindilbilimin ortaya çıkışı ve tarihsel gelişimi ana hatlarıyla ele alınmıştır. 3. bölümde metindilbilimin Türkiye’de ortaya çıkışı ve gelişimi üzerinde durulmuştur. Metindilbilimin Türkiye’deki uygulama alanları, Almanya ile karşılaştırmalı olarak 4. bölümde incelenmiştir. 5. bölümde çalışmadan elde edilen sonuçlar aktarılmıştır.
Çalışmadan elde edilen önemli sonuçlardan bazıları şunlardır:
Türkiye’deki metindilbilimsel çalışmaların sayısı 1970’lı yıllardan günümüze dek hızlı bir artış göstermiştir. Özellikle 2000’li yıllardan itibaren bu artış doruk noktasına ulaşmıştır. Artık ülkemizde yapılan metindilbilimsel araştırmalar Avrupa’daki çalışmalarla aynı düzeye ulaşmıştır. Böylece Türkiye metindilbilim alanındaki çalışmalarla Avrupa’ya yaklaşmıştır.
Metindilbilimsel araştırmalar aracılığıyla dünyada konuşulan diller çözümlenir, karşılaştırılır. Bu araştırmalar, bir yandan bu dillerin varlıklarını sürdürmelerini ve gelişmelerini sağlarken, diğer yandan farklı dilleri konuşan ulusları da birbirine yakınlaştırır. Böylece metindilbilimsel araştırmalar diller ve kültürlerarası diyaloga, yani dünya barışına hizmet eder.