Akademik Veri Yönetim Sistemi
Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.2022, sa.2, ss.1241-1286, 2023 (Hakemli Dergi)
Kaynağını ABD’den alan uluslararası bir kavram olarak compliance fenomeni, Türk ticari hayatını da etkilemiştir. Söz konusu fenomenin ortaya çıkma amaçlarına uygun olarak geliştirdiği araçları, ilkeleri ve denetim mekanizmaları şirketler hukukuna yeni kurum ve kavramları taşımıştır. Bunlardan biri de bu çalışmanın konusunu oluşturan compliance programının bir aracı olan şirket içi soruşturma usulüdür. Şirketlerle ilgili suçların birer karanlık sayı olarak kalmaması için karşılaştırmalı hukukta ele alınmaya başlanmış şu üç yeni anlayış üzerinde ve birbirleri ile bağlantılı olarak Türk ceza hukukunda da düşünülmesinde fayda görülmüştür. Bunlardan birincisi, şirket bünyesinde ve faaliyetlerinde şirketin, kendisinin suç işlenmesini önlemek üzere çalışmalar yapmasıdır (criminal compliance). İkincisi, bu amaç için oluşturulan compliance programının araçlarından şirket içi soruşturmalar (internal investigations) ile işlenmiş olan suçların şirket içinde soruşturulmasıdır. Üçüncüsü de bu iç soruşturmanın ceza muhakemesine bağlanabilirliği ve sonuçlarının olup olamayacağının kabulü meselesidir. Bu bağlamda özel kişiler tarafından elde edilen delillerin ceza muhakemesinde kullanılabilir olup olmadığının belirlenmesi önem arz etmektedir.
The phenomenon of compliance, as an international concept originating from the USA, has also affected the Turkish commercial life. Its tools, principles and control mechanisms developed in accordance with the purpose of the emergence of that phenomenon have brought new institutions and concepts to company law. This study analysis the internal investigations, which stands as one of the main tools of the compliance program. In terms of prevention the economic crimes from remaining as a dark figure of crime, it has been beneficial to consider these three new understandings that have been started to be discussed in comparative law, and as such to analyze its consequences in Turkish criminal law. The first one of these is that the company develops compliance programs to prevent the commission of a crime within the company and its activities (criminal compliance). Second, internal investigations, one of the tools of the compliance program created for this purpose, are the internal investigations of crimes committed within the company. Third, the impacts and legal consequences of the internal investigation on the criminal procedure. In this context, it is significant to determine whether the evidence obtained by private individuals can be used in criminal proceedings.