Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, cilt.2, sa.2, ss.18-26, 2016 (Hakemli Dergi)
ÖZET Ülkemizde nüfusun hızla yaslanması saglık hizmetlerinde birçok sorunu beraberinde getirmektedir.
Bu demografik degisim özellikle yüksek personel ve maddi kaynakları gerekli kılan yogun
bakım ünitelerinde yeni ve karmasık bazı sorunların dogmasına yol açmaktadır. Bu makalede yaslılıgın
saglık harcamalarının en yüksek oldugu alanlardan biri olan yogun bakım ünitelerinde verilen
etik kararlar açısından tasıdıgı normatif anlam analiz edilmistir. Özellikle bosuna tedaviden
(medical futility) bahsedebilecegimiz durumlarda yaslılıgın tek basına yogun bakım ünitelerinde verilen
kararlarda normatif bir anlamı olup olamayacagı etik açıdan arastırılmıstır. Bu sorunun cevapları
Faydacı Etik Teorisi (utilitarism) ve etik bir norm olan insanlık serefi (human dignity)
baglamında aranmıs ve her iki yaklasımın avantajlı ve dezavantajlı yönleri gösterilmistir. Sonuç
olarak bu sorunlu alan için tıbbi subjektiflik ve degerler subjektifligi olarak adlandırılan bir yaklasım
tavsiye edilmistir. Bu konseptle yogun bakım ünitesinde yaslılık kategorik degil, hipotetik bir
fonksiyona sahip olacak ve yaslı olan negatif, genç olan ise pozitif bir ayrımcılıga ugramayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Yaslılık; yogun bakım üniteleri; tıbbi faydasızlık; tıbbi etik; yasam sonu
kararları
ABSTRACT In Turkey, the rapid aging of the population causes many problems in the healthcare
system. This demographic change raises new and complex ethical problems, especially in intensive
care units that require large human and financial resources. In this article, we analyze the normative
meaning of aging related to ethical decisions in intensive care units. In particular, we discuss
whether old age can have a normative function for medical futility decisions in intensive care units
from an ethical point of view. Answers to this question have been sought from a utilitarian perspective
and from the viewpoint of human dignity, identifying benefit and harm of these ethical
approaches. After our analysis, we recommend the concept of medical subjectivism and value subjectivism.
With this concept, old age does not have a normative categorical function in intensive
unit care units but a hypothetical function. With this concept it is possible to prevent the negative
discrimination of elderly people and to avoid positive discrimination of younger people.
Key Words: Old age; intensive care units; medical futility; medical ethics; end of life decisions