Hatay bölgesinin Gravite anomali haritasından yararlanarak bölgenin tektonik yapısının yorumu


Hisarlı Z. M., ALBORA A. M., UÇAN O. M.

14. Jeofizik kurultayı, Ankara, Türkiye, 1 - 04 Ekim 2001, ss.162-167

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.162-167
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Gravite anomali haritası üzerinde görülen rezidüel anomaliler, yeraltında değişik derinlik ve büyüklüklerdeki yapıların etkilerinden kaynaklanmaktadır. Farklı büyüklük, derinlik ve yoğunluktaki yapıların anomalileri birbirlerini bastırmakta veya karmaşık bir görünüm kazanmalarına neden olmaktadır. Bu da aranan yapının etkisinin harita üzerinde görülmemesine neden olmaktadır. Değişik ayrım yöntemleriyle sözü edilen anomalilerin etkisinin ortaya çıkarılması jeofizik mühendisliğinde en önemli amaçlardan biridir. Wavelet transformu da bu tür ayırım yöntemlerinden bir tanesidir. Bu amaçla değişik sentetik modeller üzerinde wavelet transformu uygulanarak model yapılar üzerindeki davranışları belirlenmiştir. Daha sonra karmaşık bir yapıya sahip olan Türkiye’nin  Hatay bölgesine ait Bouguer garvite anomali haritasına wavelet transformu uygulanmıştır. Elde edilen sonuçları test etmek amacıyla Bouguer garvite anomali haritasının yatay gradiyentlerinin maksimum noktalarına da semboller yerleştirilerek olası yapı sınırları tespit edilmiştir. Wavelet ve Yatay gradiyentlerden elde edilen yapı sınırları ortaklaşa değerlendirilerek bölgeye ait tektonik yapı  belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda elde edilen harita daha önce yapılmış çalışmalardan bir takım farklılıklar göstermektedir. Ayrıca alınan iki kesitle de talwani yöntemi kullanılarak  yer altı modellemesi de yapılmıştır. Sonuçlar, bölgeye ait topografya ve uydu fotoğrafıyla da uyumluluk göstermektedir.

the residual anomalies are the results of various depth and other properties of buried structures on gravity anomaly map.  The superposition of anomaly of the underground structures with different properties such as  depth, density and size  increases the complexity of the overall system. Thus the extraction of the desired properties from the anomaly map becomes difficult.  Different separation techniques are used to solve this hard problem.  The wavelet transform is one of these modern approaches.  Here, we tested various types of the wavelet transform and horizontal gradient modelling on synthetic example and then applied them to the gravity anomaly map of Hatay Region in Turkey.  We have detected the borders of Hatay Region and proposed tectonic model of this real complex structure using the wavelet transform and horizontal gradient together to support our results.  We have found some important differences in our new model due to the previous studies on this region.  The underground model of Hatay is also derived by two cross-sections.  The results are confirmed with the topographic and satellite photographs.