Akademik Veri Yönetim Sistemi
İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, cilt.6, sa.5, ss.2379-2398, 2017 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, Bejan Matur’un Türkçede 1996 – 2002 ve 2008 yıllarında, İngilizcede 2004 ve 2012 yıllarında yayınlanmış olan Sabır Tanrısının Tapınağında (In The Temple Of A Patient God) ve İbrahim’in Beni Terk Etmesi (How Abraham Abandoned Me) başlıklı kitaplarında yeniden yazma deneyimi incelenmekte ve George Lakoff ve Mark Johnson’ın geliştirdiği metafor kuramından yola çıkarak erek metinler çözümlenmektedir. Çalışma üç kısımdan oluşmaktadır: İlk kısımda, çeviri eylemini yeniden yazma eylemi olarak ele alan yaklaşımlar (Bassnett, Lefevere, Venuti) incelenmektedir. İkinci kısımda, erek metinleri inceleme çerçevesini oluşturan kavramlar (ontolojik metafor, yapısal metafor, yönelimsel metafor ve kavramsal gösterim) ele alınmaktadır. Üçüncü kısımda ise erek metinlerdeki metaforların nasıl yeniden yaratıldığı metinlerden alınan örneklerle tartışmaya açılmaktadır. Bu çalışma sonucunda, Bejan Matur çevirilerinde, somutlaştırma, deyiş kaydırma, yerlileştirme, yabancılaştırma gibi çeviri stratejilerinin kullanıldığı görülmüş ve çevirmenlerin erek metindeki metaforların yaratım sürecinde metaforik bir yeniden yazma eylemi gerçekleştirdikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimler: Yeniden yazma, metafor kuramı, şiir çevirisi, Türk edebiyatı, Bejan Matur.
In this study, the strategies adopted through the translation of Bejan Matur’s books titled In The Temple Of A Patient God (Sabır Tanrısının Tapınağında) and How Abraham Abandoned Me (Ibrahim’in Beni Terk Etmesi) published in Turkish between 1996 – 2002 and 1998 and translated into English in 2004 and 2012, are discussed. The study consists of three stages: In the first stage, theoretical approaches to translation as rewriting (Bassnett, Lefevere, Venuti) are analyzed. In the second stage, the concepts (ontological metaphor, structural metaphor, orientational metaphor and conceptual mapping) used for the analysis of texts are discussed. In the third stage, the creational processes of metaphors are analyzed in the light of the target texts. Consequently, it is found out that in the translation of poems, techiques of concretization, shifts of expression, domestication and foreignization are used and translators carried out a metaphor-based rewriting action in the creation of the target texts.
Keywords: Rewriting, metaphor theory, poetry translation, Turkish literature, Bejan Matur