Türkiye'de Batı Müziği Kadın Bestecileri: Cumhuriyetle Birlikte Görünür Olmak


Creative Commons License

Küçük Özbek D.

Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, vol.9, pp.249-262, 2017 (Peer-Reviewed Journal)

  • Publication Type: Article / Article
  • Volume: 9
  • Publication Date: 2017
  • Journal Name: Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi
  • Journal Indexes: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Page Numbers: pp.249-262
  • Istanbul University Affiliated: No

Abstract

Türkiye’de Cumhuriyetle beraber değişen kültürel yaşamın ülke genelinde ilerici ve modern bir görünüm kazanmasıyla beraber kadın kimliğinin bağımsız bir birey olarak toplumda yer almaya başlaması ülke tarihinin büyük dönüm noktalarındandır. Cumhuriyetin müzik eğitimi alanında yaptığı yenilikler tevhid-i tedrisat politikasına dahil olmakla birlikte bilimsel bir nitelik de kazanmıştır. Yetenekli gençleri eğitim almaları amacıyla yurtdışına göndermenin yanında yurtiçinde de çoksesli müzik eğitimi veren konservatuvarlar ve müzik öğretmenleri yetiştiren akademiler kurulur. Önemli sanatçı ve eğitimcilerin ders verdiği bu kurumlardan zaman içinde büyük besteciler yetişir. Yurtdışında eğitim alıp gelen yetenekli gençler ise sonrasında Türk Beşleri olarak anılacak olan bestecileri de kapsayan yetkin sanatçılar olarak yurda hizmet etmeye dönerler. Cumhuriyetin yeni yetişen bestecilerinin içinde elbette kadınlar da vardır. Ancak dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kadın besteciler erkeklere göre sayıca oldukça azdır. Yine de Türkiye örneğinde kadın bestecilerin tanınması ve çoğalmasında Cumhuriyetin rolü oldukça büyüktür. Nazife Güran, Yüksel Koptagel, Meliha Doğuduyal, Sıdıka Özdil, Nihan Atlığ, Perihan Önder Ridder, Deniz İnce ve İpek Mine Altınel Cumhuriyetin sanat politikalarıyla yetişmiş ve günümüze önemli eserler bırakmış önde gelen kadın bestecilerdir. Bu çalışmada Cumhuriyet döneminde besteci yetiştirme politikalarından kısaca bahsedilerek Türkiye’de batı müziğinin önde gelen kadın bestecileri hakkında bilgiler verilecektir. Çalışmanın amacı, bu bestecilerin tanınmasına katkıda bulunmaktır.

Anahtar kelimeler: Cumhuriyet dönemi bestecileri, Kadın besteciler, Cumhuriyet dönemi müzik politikaları.