Üretim Senaryolarının Analizi İçin Kısıtlar Teorisi Tabanlı Bir Karar Destek Sistemi


TUNÇBİLEK N., BÜYÜKSAATÇI S., ESNAF Ş.

10. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, Girne, Kıbrıs (Kktc), 1 - 04 Eylül 2010, ss.753-763

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Girne
  • Basıldığı Ülke: Kıbrıs (Kktc)
  • Sayfa Sayıları: ss.753-763
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

 

1980’lerden sonra, bilgisayar teknolojilerindeki gelişmelerle iyice belirginleşen yeni üretim ortamları, işletmelerin yeni yönetim anlayışları geliştirmelerine neden olmuştur. İşletmeler, uluslararası rekabet için hem kalite hem de maliyet konusunda lider olmaları gerektiğinin bilinciyle üretim ortamlarını yeniden yapılandırmışlardır. Ancak geleneksel maliyet muhasebesinin yeni üretim ortamlarına uygun tasarlanmamış olması, işletmelerin ürün fiyatlandırması, ürün karlılık analizleri gibi yönetsel kararlar için yetersiz kalması nedeniyle yeni yöntem ve yaklaşımlara yönelinmiştir. İşte bu yöntem ve yaklaşımlardan biri, 1980’lerin ortalarında Dr.Eliyahu Goldratt tarafından geliştirilen “Kısıtlar Teorisi”dir. Bir sistemin toplam verimini daha fazla arttırmayı sınırlandıran az sayıda, fakat en az bir kısıtın bulunduğunu ve sadece, bu kısıtı iyileştirmeye yönelik çabaların, sistemin ürettiği sonucu doğrudan etkileyebileceğini savunan bu teori, işletmelerin parasal değerlendirmelerinde de uygulanmıştır. Bu çalışmada Kısıtlar Teorisi yaklaşımı ile oluşturulan bilgi sistemi sayesinde işletmenin temel üretim kısıtları, ürünlerin iş merkezlerinde üretim süreleri, işletmenin toplam giderleri, ürünlerin direkt üretim maliyetleri, satış fiyatları ve sipariş miktarları sisteme girdi olarak verilmiş ve bir işletmenin yeni makine yatırımı, yeni personel işe alma, fazla mesai yaptırma, yeni ürün ekleme, ürün fiyatında değişiklik, bazı müşteri siparişlerinin reddedilmesi gibi farklı operasyonel kararları, karlılık ve yatırımın geri dönüşü açısından değerlendirilmiştir. Böylece, işletmenin kısıtlarını performansını en iyi yönde etkileyecek senaryoyu seçmeye yardım eden bir karar destek sistemi oluşturulmuştur.