İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE TARIMIN DEĞİŞEN YÜZÜ: ARTAN RİSKLER, TARIMDAKİ DARALMALAR VE ORMAN YANGINLARISONRASI POLİTİKA ÖNERİLERİ


Creative Commons License

Hiç F. Ö., Deniz M.

Kırsal Kalkınma Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 15 - 17 Aralık 2021, cilt.1, sa.1, ss.1-16

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-16
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Küresel ısınma ve beraberinde getirdiği değişen iklim koşulları karşısında artan risk ve belirsizlik tarımsal faaliyetleri de olumsuz etkilemeye başlamıştır. Acı bir gerçek olarak etkisi tüm dünyada daha fazla hissedilir hale gelen iklim değişiklikleri ve artan belirsizlik yaşamsal açıdan en çok da tarım sektörü üzerinde tahrip edici etki yapmaktadır. İklimsel faktörlerin ve doğal şartların etkisine diğer sektörlerden çok daha fazla açık olan bir sektör olarak tarımın ve tarım sektörünün can damarı çiftçilerin değişen iklim koşulları gerçeği karşısında maddi ve manevi daha fazla desteğe ihtiyacı olduğu aşikardır. Yerküre genelinde küresel ısınmanın neden olduğu afetler, doğal felaketler sayıca giderek artmakta ve şiddeti yoğunlaşmaktadır. Son yıllarda dünyanın farklı bölgelerinde farklı ülkelerinde, değişik şekillerde kendini gösteren iklim değişikliği ve küresel ısınmanın olumsuz etkileri en başta tarımsal üretimi negatif etkilemiş ve tarım sektörünü doğal afetler karşısında çaresiz bırakmıştır. Son dönemde yaşanan doğal felaketler ve öngörülemeyen riskler sonucunda ortaya çıkan yeni tarım gerçeği ve bu yeni normalde uygulanması gereken politikalar ve izlenmesi gereken kısa ve uzun vadeli planlar yeniden gözden geçirilmek durumunda kalmıştır.


Yadsınamaz bir gerçek olarak her türlü tarım mahsulünün yetişebilmesi için toprak, su, güneş ışığı ve belli bir sıcaklık ihtiyacı vardır. İşte iklim de bütün bu temel bileşenlerin hepsine birden etki eden dinamik bir bileşendir. Bu nedenle iklimsel olayların tarımsal üretim ve tarım sektörünün geneli açısından oluşturduğu risk, taşıdığı bilinmezlikler yüzünden çok yüksek seviyededir. Küresel ısınmayla beraber yerkürenin hemen hemen tamamında yaşanan iklim değişikliği ve sık sık meydana gelen ve öngörülemeyen doğa olayları, önüne geçilemez yangınlar ve yıkıcı sel felaketleri, fırtınalar vb. doğal afetler günümüz tarım sektörünü ve paydaşlarını her zamankinden daha fazla etkiler hale gelmiştir. Meydana getirdiği çarpan etkisi ile beraber tarımsal üretim ve gıda sanayinde hızlı iniş çıkışlar akabinde gıda fiyatlarını ve enflasyonu da olumsuz etkilemektedir. Kısaca yalnızca tarım sektörü ve çalışanlarını değil, tüketici olarak tüm toplumu ve vatandaşları etkileyen nihayetinde insanların tamamını bir şekilde etkisi altında bırakan bir olgudur küresel ısınma. İklim değişikliği içerdiği riskler ve belirsizlik açısından çiftçiler için alışmaları gereken yeni koşullar ve yeni üretim şekilleri, hatta yeni ve farklı ürünler demektir. Politika yapıcılar için de karşı karşıya olunan yeni normalde tarım politikalarını yeniden gözden geçirme ve riskleri minimize edecek önlemleri almak durumunda kalmışlardır. 


Bu çalışmada öncelikle Türkiye’de 2021 yaz aylarında Antalya’da başlayan ve Akdeniz geneline yayılan orman yangınları ve meydana getirdiği tahribat sonucu bölgedeki tarım arazilerinin durumu, tarım sektörünün karşı karşıya olduğu zorluklar ve bölgedeki çiftçilerin karşılaştığı problemler, yangın sonrası yaşanan sorunlar ele alınacaktır. Bölgede yangının meydana getirdiği tahribat ve tarım arazilerinin yaşanan afet sonrası durumu incelenerek, bölgedeki çiftçilerin hali hazırda yaşadığı sorunlar ve karşılaştıkları olumsuzluklar ile birlikte onların beklentileri ele alınacaktır. Nihayetinde yaşanan yangın felaketinin doğurduğu olumsuz koşulların iyileştirilmesi ve bölge halkının yaralarının sarılabilmesi için tarım ile geçimini sağlayan ve yangın bölgelerinde tarım arazisi olan veya hayvancılık faaliyeti yürüten çiftçilere en kısa yoldan nasıl yardım yapılabilir, onların ayakta kalması nasıl sağlanabilir, ne gibi acil tedbirler alınmalıdır konusu incelenecektir.