Hidrolojik Modellemede Yüzey Suyu-Yeraltı Suyu Etkileşimlerinin Önemi


BOYRAZ U., KAZEZYILMAZ ALHAN C. M.

5. Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 12 - 16 Eylül 2011, ss.649-660

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.649-660
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yeraltı suları bulunduğu bölgenin hidrolojik sisteminin önemli bir parçasıdır ve günümüzde tükenmekte olan su kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi açısından stratejik bir rol oynamaktadır. Doğal bir kaynak olarak su kalitesi üzerinde ve su temininde önemli bir yere sahiptir. Su kaynakları dağılımının ve çevre kirlenmesinin bölgesel olarak değerlendirilmesi, su temini ve kalitesinin belirlenebilmesi için kaçınılmazdır. Bu nedenle yeraltı suyunun mekanizması, yapılan hassas hidrolojik modelleme çalışmaları ile belirlenmelidir. Bugüne kadar yapılan yeraltı suyu çalışmaları, yeraltı suyu hidroliğini ve hidrolojisini açıklayabilirken, yüzey suyu-yeraltı suyu etkileşimlerini kapsayan ve değişken parametreler ve farklı senaryolar altında yeraltı suyunun davranışını inceleyen çalışma literatürde oldukça kısıtlıdır. Genelde literatürde yüzey suyu ve yeraltı suyu ayrı formasyonlar olarak incelenirken, bu çalışmada yüzey ve yeraltı suyu tek bir sistem olarak ele alınmış ve simülasyonlar bu kabul çerçevesinde yapılmıştır. Bu çalışmada yeraltı suyu akımını modelleyen VISUAL MODFLOW bilgisayar programı ile kavramsal bir nehir-akifer modeli geliştirilmiş; yapılan simülasyonlar ile kavramsal olarak hazırlanmış nehir-akifer bölgesinin hidrolojik davranışı incelenmiş; ve yüzey suyu-yeraltı suyu etkileşimlerinin nehir-akifer formasyonunun hidrolojik davranışına olan etkisi araştırılmıştır. Yapılmış olan nehir-akifer hidrolojik modellemesi ile farklı nehir parametreleri için yeraltı su seviyesi dağılımı ve nehir-akifer arasında oluşan akım elde edilmiştir.

Groundwater is an important part of the hydrological system and it has a strategical place in protecting and developing water resources being depleted nowadays. As a natural resource, groundwater plays an important role in water quality and water supply. Regionally assessing the distribution of water resources and environmental pollution is inevitable for determining water supply and water quality. Therefore, the physical mechanism of the groundwater should be determined by developing detailed hydrological models. While many studies cover groundwater as a single system and therefore investigate pure groundwater hydraulics and hydrology, studies related to surface-groundwater interactions and the behavior of groundwater by conducting a sensitivity analysis under different scenarios are exiguous in the literature. Generally, surface and groundwater are examined separately in the literature; however, in this study they are considered as a unique system and the simulations are done accordingly. In this study, a conceptual stream-aquifer model is developed by using VISUAL MODFLOW computer program which is capable for simulations of groundwater flow. The hydrological behavior of the conceptual stream-aquifer region is observed and the effect of surface/groundwater interactions on the hydrological behavior of stream-aquifer region is investigated. Groundwater level fluctuations and the flux between stream and aquifer are obtained with the hydrological model of the conceptual stream–aquifer system by conducting sensitivity analyses for different stream parameters.