Research Information System
in: Sürdürülebilir Kalkınma Yolunda Yükseköğretim Kurumlarının Rolü, Doç. Dr. Esra Bayhantopçu,Doç. Dr. Çiğdem Gürsoy, Editor, İstinye Üniversitesi Yayınları, İstanbul, pp.285-314, 2025
One of the targets (12.3) under the twelfth of the United Nations Sustainable Development Goals, “Sustainable Production and Consumption”, is to halve global food waste per capita at the retail and consumer level and reduce food losses in production and
supply chains by 2030. Food waste is a global tragedy on our planet, where 783 million people are affected by hunger every year, and 150 million children under the age of five suffer from developmental problems. In addition to its social and humanitarian implications, food waste also presents significant environmental and economic challenges. It is estimated that the greenhouse gas emissions caused by food waste are almost five times higher than those generated by the aviation industry. It is also worth noting that the cost of wasted food to the global economy is estimated at more than USD 1 trillion annually. With their large student and staff numbers, universities have the potential for significant food consumption and, therefore, food waste. These institutions, many of which host thousands of students, process and serve large quantities of food every day, contributing to food waste. This study aims to examine universities' approaches in Türkiye towards food waste and identify examples of good practices. In this context, the environmental sustainability performance of selected universities in Türkiye, their regulations on food waste, and their scientific studies on food waste were examined to reveal the current situation in our country, and solutions were proposed to reduce food waste in universities.
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarından on ikincisi olan "Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim" altındaki hedeflerden biri (12.3) 2030 yılına kadar perakende ve tüketici düzeyinde kişi başına düşen küresel gıda israfının yarıya indirilmesi ile üretim ve tedarik zincirlerindeki gıda kayıplarının azaltılmasıdır. Her yıl 783 milyon insanın açlıktan etkilendiği ve beş yaşın altında 150 milyon çocuğun gelişme sorunu yaşadığı gezegenimizde gıda israfı küresel bir trajedidir. Gıda israfı, insani boyutu yanında, çevresel ve iktisadi açıdan da önemli bir sorun olarak karşımıza çıkar. Gıda israfı nedeniyle ortaya çıkan sera gazı emisyonu havacılık sektörünün yarattığı emisyonun neredeyse 5 katıdır. Diğer taraftan israf edilen gıdanın küresel ekonomiye maliyetinin yıllık 1 trilyon ABD dolarından fazla olduğu tahmin edilmektedir. Üniversiteler, büyük öğrenci ve personel sayıları ile önemli miktarda gıda tüketimi ve dolayısıyla gıda israfı potansiyeline sahiptir. Birçoğu binlerce öğrenciyi barındıran bu kurumlar, her gün büyük miktarlarda gıda işleyip servis ederek gıda israfına katkıda bulunurlar. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de yer alan üniversitelerin gıda israfına yönelik yaklaşımlarını inceleyerek iyi uygulama örneklerini ortaya koymaktır. Bu bağlamda Türkiye’deki seçilmiş üniversitelerin çevresel sürdürülebilirlik performansları, gıda israfı ile ilgili düzenlemeleri ve gıda israfı üzerine yaptıkları bilimsel çalışmalar incelenerek halihazırda ülkemizdeki durum ortaya koyulmaya çalışılmış ve üniversitelerde gıda israfının azaltılmasına yönelik çözüm önerilerinde bulunulmuştur.