Akademik Veri Yönetim Sistemi
XIII. ULUSLARARASI DÜNYA DİLİ TÜRKÇE, Rize, Türkiye, 14 - 16 Ekim 2021, Ankara, Türkiye, 14 - 16 Eylül 2021, cilt.1, ss.349-358
Eski Türkçenin Sözlüğü dediğimizde çağdaş anlamda aklımıza gelecek iki sözlük vardır: Sovyet Türkolojisinin ekip çalışmasına dayanan Drevnetyurkskiy slovar’ ile Clauson’un An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish adlı çalışmaları gelir. İlki 1969, ikincisi ise 1972 yılında yayımlanmıştır. Her ikisi de çeşitli açılardan birbirlerini tamamlayan, bütünleyen çalışmalardır. Ancak 1970’lerden bugüne hem runik harfli yazıtların yorumlanışında önemli gelişmeler olmuş hem de yayımlanan Uygurca metin sayısı öncekinin birkaç kat üzerine çıkmıştır. İşte bu vesilelerle yeni bir Eski Türkçe Sözlük, Türkoloji çalışmaları için gerekli olmuştur. Bildiride Ármin Vámbéry’den bugüne konuyla ilgili sözlük çalışmalar, özellikle 1970 sonrası, son 50 yılın çalışmaları değerlendirilecek.
When it comes to the dictionary of Old Turkic, there are two dictionaries in terms of modernity: Drevnetyurkskiy slovar’ which is based on the works of Soviet Turkologists and Clauson’s An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. The former was completed in 1969 whereas the latter was published in 1972. Those two work should be considered as complementary works for each other from various aspects. However, from 1970’s to today, there are some changes and developments in the interpretation of runic texts. Besides, publication of Old Uyghur texts were increased by more than double. For the given reasons, a new etymological dictionary of Old Turkic has become necessary for Turkology. This paper examines the dictionaries published from past, beginning from Ármin Vámbéry, to today, especially the last 50 years from 1970’s.