Ülke Örnekleriyle Türkiye’de Yarı Zamanlı Çalışmanın Görünümü


Creative Commons License

AKGEYİK T.

SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ, cilt.7, sa.2, ss.33-62, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.33-62
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu makalenin amacı, ülkemizde yarı zamanlı çalışanların ve istihdamın niteliğini uluslararası karşılaştırmalar çerçevesinde analiz etmektir. Yarı zamanlı istihdam son 25 yıllık dönemde birçok ülkede genişleme eğilimi göstermiştir. İstatistikler yarı zamanlı istihdamda kadın, genç ve yaşlı işgücünün daha fazla yer aldığını göstermektedir. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verileri, yarı zamanlı çalışan sayısının 2009 ile 2016 yılları arasında %17 oranında arttığını göstermektedir. İstatistikler yarı zamanlı işleri erkeklere (%6,5) kıyasla kadınların (%19) daha fazla tercih ettiğine işaret etmektedir. Yarı zamanlı çalışmanın bir diğer karakteristik özelliği bu nitelikli işlerde genç (15-19 yaş) ve yaşlı (60 ve üstü yaş) grupların daha fazla istihdam edilmesidir. Ayrıca veriler eğitimli olmayan grupların yarı zamanlı çalışmaya daha eğilimli olduklarını ortaya koymaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) istatistiklerine göre, Ankara, İstanbul, Adana, Çanakkale ve Kars’da yarı zamanlı istihdam oranı diğer illere göre daha yüksektir. Yarı zamanlı işlerin özellikle tarım sektöründe (bitkisel üretim, hayvancılık, balıkçılık ve ormancılık gibi) ve ücretsiz aile çalışanları arasında daha yaygın olduğu anlaşılmaktadır. Nihayet, TÜİK verileri yarı zamanlı istihdamın %80’nin kayıt dışı olduğunu göstermektedir.

The aim of present paper is to examine the nature of part-time worker and employment in Turkey in the context of international comparisons. Part-time work has expanded, to varying degrees, in many countries during the last 25 years. The figures illustrate the prevalence of female, the youngest (under 25 years) and oldest (65+ years) workers in part-time employment. According to data from Turkish Statistical Institute (TURKSTAT), in the number of part-time employees Turkey rose 17 percent between 2009 and 2016. The statistics indicate that women are more likely to be in part time employment (19%) compared to men (6.4%). Another characteristic of part-time work is that it is more popular among old (ages of 60 years and more) and young people (ages of 15 and 19). Moreover data point out that part-time employment is more prevalent among less educated people. According to the statistics from the Social Security Institution, Ankara, Istanbul, Adana, Canakkale and Kars are the cities that part-time work is more widespread. The statistics suggest that part-time work is more common in agriculture (such as vegetable production, livestock, fishing and forestry) and among unpaid family workers. Finally, data from the TSI reveal that 80 percent of part time workers are informal.